Uit een schrijven van de bewoner blijkt dat hij zich hierte
gen niet zal verzetten. De voorzitter der kerkvoogdij deelt
daarop mede te zullen zorgen voor vlag en wimpel.
In een ongedateerd briefje aan Domela Nieuwenhuis, waarin
Schermerhorn hem bedankt voor het toezenden van een brochure,
roerde hij de gebeurtenissen nog even aan.
"Gelukkig de Oranjedrukte weer voorbij. We hebben hier nare dagen gehad
en de naweeen doen zich nog gevoelen. Men begint me nu gevaarlijk te
achten met die anarchistische ideeën".
Om de een of andere reden schreef Schermerhorn zelf de notu
len van de kerkeraad, waardoor kwesties die voor dit onder
zoek belangrijk zouden kunnen zijn slechts met enkele regels
werden vermeld of in 't geheel niet. Wel wordt duidelijk
dat na zijn houding tijdens de kroningsfeesten er sprake is
van enige polarisatie. Zo laten de heren D.Kuilman en J.Cos-
ter weten dat ze niet meer bereid zijn hun kinderen naar de
catechisaties te laten gaan. Pikant is dat bij de verkie
zingen in 1898 tot resp. ouderling en diaken de bovengenoem
de heren worden gekozen. Of met die op handen zijnde benoe
ming de moeizame kerkeraadsvergadering van 23 november 1898
iets heeft uit te staan blijft duister. Wel had Schermer
horn er bij de leden van de kerkeraad op aangedrongen om
bij benoemingen naar geweten te handelen.
In Vrede van 1 januari 1899 vinden we onder het hoofd:
"Zijn onze beginselen gevaarlijk?" iets naders omtrent de bewuste
brief van genoemde ouders. De opstellers waren van mening,
dat wij onze kinderen niet meer naar catechisatie wensen
te zenden. Schermerhorn somt daarna een reeks personen op
voor wie zijn beginselen gevaarlijk zouden kunnen zijn. Hij
beëindigt zijn artikel met:
"De mensenwereld zou zo mooi en goed kunnen zijn: God gaf zo véél.
Mensen die beginselen van liefde, broederschap, gelijkheid en van
vrijheid kwalijk gezind zijn noemen het gevaarlijk".
Intussen had de kerkvoogdij een tweede verzoek van de ge
heelonthoudersvereniging, om de kerk voor een concert op
Eerste Pinksterdag te mogen gebruiken, afgewezen. Enthou
siast als ze waren maakten de leden zowel binnen als bui
ten Nieuwe Niedorp propaganda voor hun beginselen. Met
paard en wagen trok men erop uit en merkwaardige "beke
ringen" vonden plaats. Zo verkocht een kastelein zijn her
berg, dronk een alcoholist na een lezing van Schermerhorn
nooit meer een druppel drank en waagde een boer het niet
naar een bijeenkomst te gaan waar de predikant sprak, uit
angst geheelonthouder te worden. Al vroeg blijkt de geheel
onthoudersvereniging het platform te zijn voor andere be
ginselen. De leden lazen niet alleen blaadjes als DE WERELD-
STRIJD, SLUIT SCHIEDAM en DE GEHEELONTHOUDER, maar ook een
blad als VREDE, waarin propaganda werd gemaakt voor vegeta
risme, natuurgeneeswijze, anti-vivisectie en anti-milita-
risme. Om het enthousiasme gaande te houden werden regel
matig vergaderingen belegd, waarop nieuwe aktiviteiten wer
den besproken.
