- 24 -
Een Landmeter in het 'Clooster'.
In ons informatieblad 9 is aandacht besteed aan een kaart van
Gerr.it Dirksz. Langendijk uit 1611 waarop het zogenaamde Clooster
zuidoostelijk van Zijdewind ('t Sijdwint) staat afgebeeld
en wel als een drietal langhuisstelpen vlak naast elkaar.
Langhuisstelpen zijn boerderijen met een lang voorhuis die in die
tijd veel meer voorkwamen dan tegenwoordig.
Het groepje was getekend op zeer korte afstand westelijk van het
nog niet drooggemaakte Tj addinxrijt j e met omliggende rietlanden,
een paar honderd meter noordel ij k van de huidige Rabo-bank, bij de
hoogspanningsmast
het oude - en nieuwe Clooster op kaart
van Uitwaterende Sluizen v. Kennemerland
en West-Friesland 1745.
In het boekje 'Iets verteld over Zijdewind en 't Veld', samen
gesteld door G. van Wijk en uitgegeven ter ere van het 25jarig
bestaan van voornoemde bank, wordt een hoofdstuk gewijd aan de
geschiedenis van de katholieke gemeenschap, waarbij natuurlijk
wordt ingegaan op de fanatieke vervolging van de katholieken
door zowel de gereformeerde kerk als de overheid kerk en staat
waren geenszins gescheiden).
In de gebieden die tijdens de 80-jarige oorlog niet meer door de
Spanjaarden werden overheerst -en dat was al gauw een groot deel
van noordel ij k Holland- was de herinnering aan de bloedige vervol
ging van protestanten nog zeer vers. De bordjes waren nu verhangen,
men nam wraak. De katholieke godsdienst werd verboden, kloosters
gesloten.
Diederik van Sonoy was na zijn verdiensten bij de 'verovering' van
Enkhuizen, Hoorn en Medemblik door de Prins van Oranje tot
Luitenant-Gouverneur van het Noorderkwartier benoemd. Hij voerde
een waar schrikbewind tegen de katholieken dat zestien jaar duurde.
Er worden hem zowel de moord op de zogenaamde Alkmaarse martelaren
als de verwoesting van de beroemde Egmonder abdij toegeschreven.
Voor dat de Victorie bij Alkmaar kon beginnen waren de stadsmuren
verhoogd en versterkt met de indrukwekkende hoeveelheid sloop
materiaal van de abdij en enkele verlaten kloosters uit Alkmaar zelf.
Diederik had zich in Schagen gevestigd. Dat betekende, dat er tot
1590 voor een katholieke eredienst in onze streken geen enkele
plaats kon zijn.
De 'officieren' uit de Niedorper Kogge wilden dat in de volgende
eeuw graag zo houden. Zodra ze er de lucht van kregen dat er ergens
een eucharistieviering georganiseerd werd, stonden ze klaar met
hoge boeten, verbanningen, inbeslagnamen en wat ze meer konden ver
zinnen om de orde te herstellen. Een enkele keer werd een pastoor
min of meer gedoogd zoals pastoor Verkampen uit Zijdewind.
Maar eigenlijk werd pas in 1730 -als er tenminste een fors bedrag
voor de Heeren Staaten op tafel kwam- officieel een oogje dicht
gedaan
Dit alles betekent, dat 't voornoemde Oudt) Clooster indertijd
onmogelijk als 'echt' klooster gefunctioneerd kan hebben.
Hooguit tot 1572. Maar in de kerkelijke archieven blijkt niets boven water
gekomen over een of andere orde die hier gevestigd was.)