- 21 -
Veldnamen in de Weerepolder Ligging van de Zoutkaag.
Vrijwel alle liefhebbers van plaatselijke of regionale geschiedenis
zijn zeer gesteld op veldnamen. Je kunt er aardige dingen uit
afleiden; bijv. iets over de ontstaansgeschiedenis, de vroegere
problemen met de waterhuishouding, het gebruik, de prijs die men
er voor betaald heeft, de natuurlijke begroeiing, de naam van de
eigenaar, een of ander interessant bouwwerk enz. enz.
Toen de Middeleeuwse begraafplaats bij Blokhuizen was ontdekt, bleek
al spoedig, dat die plek ook als 'kerkhof' op een oude kaart vermeld
stond. Men had dus ook daar vanuit kunnen gaan.
De resten van de Nuwendoren bij Eenigenburg werden opgegraven op
een terrein met de veelzeggende naam 'Nieuwe Deure', toch was het
verband tussen die twee namen eeuwenlang verborgen gebleven.
Het nut van veldnamen was vroeger overduidelijk. De boeren gaven
er hun diverse verspreid liggende landerijen mee aan, zodat er zowel
voor de familieleden als knechten geen twijfel kon bestaan welke
akker of weide in het geding was. Bij verkooptransacties gebruikte
men de namen als een soort kadastrale omschrijving.
In deze tijd van schaalvergroting en herverkaveling is er bij de boeren
geen of nauwelijks behoefte aan oude aanduidingen. Ze hebben hun zin
verloren.
In ons info.blad nr.8 gaf ik al eens een beschrijving van veldnamen
in de Moerbeekpolder. Tot 1600 vormde deze een eenheid met de
Weerepolder met inbegrip van de Zoutkaag.
Dit hele gebied zal zo'n kleine eeuw door de Zoutkagermolen aan
de Kromme Gouw zijn bemalen. Vóór 1500 waren er waarschijnlijk nog
geen molens in de Niedorper Kogge en omstreeks 1600 bleken ze of
op de verkeerde plaats te staan, of het niet alleen af te kunnen.
Door het langzaam verdwijnen van de veenlaag ontstonden grote
afwateringsproblemen. Eerpijds hoog gelegen gebieden kwamen lager
te liggen dan de omgeving en het kreekruggenstelsel van het Gat van
Bergen begon onmiskenbaar de kop op te steken
Het vormde een barrière tussen de
genoemde polders Zie het grof gestip
pelde gebied op het kaartje hiernaast).
De Moerbeekpolder kreeg zijn eigen
molen op het Grote Kruisven dicht bij
De Leek. Via een brede molensloot
werd afgewaterd op de Hoogsloot precies
op de plaats waar de gemeenten Winkel,
Nw. Niedorp en Barsingerhorn samen
kwamen. Voor meer informatie: Van
Rentersluze tot strijkmolen door J.
Beenakker
De Weerepolder heette ook wel Winkeler
Weere, daarbij terugwijzend naar een
ontginningsbasis in Winkel zelf.
Weeren kennen we vooral in de noorde
lijke provincies. De betekenis kan
varieren tussen hoger gelegen stukken
grond, dijken of dammen (weringen),
rechten op nog niet verdeelde stukken
grond^ èn opstrekkende kavels van ver
schillende eigenaars tussen evenwijdige
sloten.
