- 11 -
WINKEL IN 1750 (vervolg)
...iedere mol, die in de jurisdictie van Winkel wordt ge
vangen en ingeleverd bij de president-schepen.
Ongemerkt zijn wij genaderd tot de Kerk, een groot gebouw.
De vierkante toren met haar slanke zeskantige spits snijdt
gedeeltelijk in de kap. Het koor met een lagere kap is ver
smald en veelhoekig afgesloten. Wel een mooi gebouw merk ik
op. "Maar oud en bouwvallig" vult Slooff aan. Bij felle wind
schudt en kraakt alles. Wanneer het stormt onder de predica-
tie wordt er maar half geluisterd naar dominé Medenbachwant
men zit er dan "met schrik en schroom". Het wordt van jaar
tot jaar erger; we zijn zelfs niet in staat het ordinaris on
derhoud te verrichten. (Deze kerk werd in 1845 afgebroken B.)
De opbrengst van de kerkelijke landerijen is door de hoge las
ten niet voldoende om alles te bekostigen. De kerkgoederen
bestaan uit 120 geersen, 6 snees en 10 roeden, of ruim 40 mor
gen lands en bos. Zij worden door burgemeesteren en schepenen
verhuurd; het laatst op 9 december 1749 Onthoud U ook maar,
dat al die stukken land en bos hun eigen naam hebben, zoals
het Piashout, de Pekelpan, het 3 Geerske, de Reijnven, de Holle-
bol, het Kieftven, Oude W ij ever of Schijterswegh, de Stijlbosch,
Sijpheerbos, de Rijdbosch, het Moddervelt, het Stinkbosch.de 0 s -
schebosch, de Stellebosch, het Heijntjelandt, enz.
De Armvoogdij heeft heel wat liggen in 't Noorder Zoutcaagh (o.
a. het Stijlvierendeel't Heenlis De Middelkerff, Ganse
bosch) in t Zuijder Zoutcaagh(o.a. de Debbels, t Overlutje-
deel, 't Neerlutjedeel't Bronnelandt, de Slapige Bosch, de
Booijsche Bosch, de Muijle Bosch) en in de Zeegerijdt en Braake
(o.a. Langebosch, Cal vereboschZeugebosch, Ruijgebosch, de Ca-
mer, Gansebosch, het Zijgerlandt, 't Addinglandt).
Slooff maakt me nu opmerkzaam op het predikantshuis. Ook daar
mee is het droevig gesteld; er is nauwelijks een behoorlijk
vertrek in te vinden.
"Wie staat hier als predikant?", informeer ik. Het is Ds.Ben
jaminvan Medenbach. Hij werd in 1730 beroepen uit Lutjebroek.
Zijn voorganger was Ds. Gerrardus Twischer; die kwam van Zeist
en vertrok naar Wormer. Ds Medenbach is thans weduwnaar; zijn
muije Juff. Tollius woont nu bij hem. in.*Hijzelf heeft een iet
wat hipocondreus en zwaarmoedig temperament"En dan te moeten
wonen in zo'n huis, dat maakt zijn leven niet gemakkelijk. Het
is beslist niet meer geschikt voor een predikantswoning, maar
de beurs der kerkmeesteren is te onvermogend om een grote repa
ratie te verrichten of een nieuwe pastorie te bouwen.
We treden nu samen het kerkgebouw binnen. De doodgraver is
juist bezig de vloer van de kerk aan te vegen. Hij is tevens
klokkeluider en hondeslager en heet Pieter Jacobszb Groot.
Groot vertelt, dat hij van de kerkmeesteren een tractement
ontvangt van 36 guldens per jaar en van de armvoogden iedere
week een half brood van zes pond. Verder werkt hij om de kost.
Hij