Het Protestants Ondersteuningsfonds bij ziekte te Oude Niedorp.
Mag men tegenwoordig zonder meer stellen dat we via diverse verzekeringswetten
verzorgd zijn vanaf de wieg tot het graf, in de jaren vóór de tweede wereld
oorlog liet dit nog veel te wensen over.
In de jaren omstreeks 1900 en eerder was er van een uitkering bij ziekte geen
sprake terwijl de doktersrekening door de patiënt of zijn naaste familie moest
worden voldaan. Vooral bij langdurige ziekte kwamen kleine zelfstandigen en
arbeiders spoedig in financiële moeilijkheden en moest noodgedwongen een beroep
worden gedaan op de "armenkas" of de "diakonie" van de kerk. Vrij algemeen werden
er dan ook partikuliere onderlinge ziekenfondsen opgericht met als doel de leden
bij ziekte geldelijke ondersteuning te verlenen.
Het is mij bekend, dat er te Nieuwe Niedorp en Winkel dergelijke fondsen hebben
bestaan, echter de werkwijze bleef onbekend, hoofdzakelijk omdat archief-
gegevens van partikuliere instellingen veelal "verdwijnen".
Dank zij medewerking van de familie Blokker-Baron kon ik tijdelijk over het
door de familie Van Zoonen uit Oude Niedorp bewaarde notulenboek van het
"Protestants Ondersteuningsfonds bij ziekte te Oude Niedorp" beschikken.
Hoewel weinig schokkend, geeft het ons een indruk van het "reilen en zeilen"
van een partikulier ziekenfonds wat uit oogpunt van historie waard is om be
knopt te worden beschreven.
Oprichting van het ondersteuningsfonds.
Op 20 september 1904 was in de kolfbaan van Tijmen de Jong te Oude Niedorp door
de heren B.J. Kanis, Hervormd predikant te Oude Niedorp, en C. de Jong, het
plaatselijke schoolhoofd, een vergadering belegd om te komen tot de oprichting
van een Protestants Ondersteuningsfonds bij ziekte.
De aanwezigen zagen het nut van een dergelijk fonds wel in en gaven aan een
inmiddels benoemde kommissie de opdracht een reglement te ontwerpen. Op 4
oktober 1904 werd de oprichting een feit, er gaven zich 30 personen op als
lid en 8 personen als begunstiger.
Tot voorzitter werd gekozen A. Wonder Pz, tot sekretaris B.J. Kanis en tot
penningmeester H.B. Helleman. Tot bode werd Simon Vis aangesteld op een salaris
van 13,per jaar.
Leden van bestuur waren: A. Strijbis, P. Koster, A. van Zoonen en Jac. de Boer.
De vergaderingen zouden in het vervolg worden gehouden in de constitoriekamer
van de kerk, terwijl de Hervormde Diakonie de toezegging deed het fonds te zullen
steunen met een jaarlijkse bijdrage van 10,
De sekretaris kreeg een onkostenvergoeding van 70 cent voor iedere bestuurs
vergadering en 20 cent voor een ledenvergadering.
Het reglement telde 24 artikelen, waarvan onderstaand een korte samenvatting:
Leden dienden minimaal de leeftijd van 16 jaar te hebben bereikt en die van 50
jaar niet te hebben overschreden.
De vereniging verstrekt aan haar leden gedurende hun ziekte en eventueel na
herstel een wekelijkse toelage.
Men verkrijgt het recht op uitkering zodra men 13 weken lid is van de vereniging.
De uitkering bedraagt 1per werkdag of 6,per week.
De zondag wordt niet meegeteld.
Gedurende de eerste drie dagen van de ziekte wordt geen uitkering verstrekt.
Duurt de ziekte langer dan zes dagen, dan worden de eerste drie dagen wel uit
betaald.
Uitkering geschiedt tegen een te overleggen ziekteverklaring, welke dient ge
tekend te zijn door drie leden of begunstigers of door een praktiserend arts.
Leden die het reglement overtreden door of op onrechtmatige wijze een uitkering
trachten te verkrijgen, worden als lid van de vereniging geschrapt.
