- 18 -
yïI=« lïiiï2ï5iSi VAN DE STICHTING HISTORISCH_NIEDORP_.
Verhalen en fragmenten uit boeken van de bibliotheek van de
Stichting Historisch Niedorp.
Deel III van het vervolgverhaal "Over Nieuwe Niedorp van 1893
tot 1953". geschreven door wijlen de heer P.Zwagerman, in 1959.
Toch was Nieuwe Niedorp door het verdwijnen van zovele dingen nog geen
dood dorp geworden. Andere zaken brachten weer leven. Ik wil daarbij noemen
de uitbreiding van de tuinbouw in onze plaats.In 1918 werd hier de tuinbouw-
vereniging "Nieuwe Niedorp en omstreken" opgericht als onderdeel van de vei
ling-vereniging de "Noordermarktbond" te Noord-ScharwoudeVoor 1918 werden
de tuinbouwproductenvan hier geveild te Medemblik, Broek op Langedijk en
Noord-Scharwoude. Door het oprichten van de tuinbouwvereniging werden de pro-
dukten enkel nog op Noord-Scharwoude geveild.
De tuinbouwers hielden meer contact met elkaar en er waren jaren dat de teelt
van vroege aardappelen en bewaarkool veel vertier bracht in ons dorp.
In de jaren tussen 1930 en 1940 was het met de prijzen van de producten zo
treurig gesteld, dat er iets moest gebeuren. De tuinbouw werd drastisch inge
krompen en aan teeltvergunningen gebonden. De veeboeren, die tegelijk tuin
der waren, werden er zoveel mogelijk uitgedrukt en voor Nieuwe Niedorp en
Winkel was dat alweer een achteruitgang. Was het aantal leden in de goede ja
ren 160, thans is dit met meer dan de helft verminderd.
De Provincie Noordholland heeft in die slechte jaren de tuinbouw met grote
sommen gesteund, maar de Nederlandse regering heeft zich in die jaren onder
scheiden door een ellendige houding tegenover hen, die in de arbeid op onze
vaderlandse bodem hun bestaan moesten vinden. Hulp bleef uit of werd op zo'n
zuinige wijze verstrekt dat het geen zin had. De boeren, bouwers en tuinders
konden hun rente en huren niet opbrengen en vele bedrijven werden voor schuld
verkocht.De mensen werden opstandig en toen in Schagen in het najaar van 1932
een bedrijf verkocht werd onder Lutjewinkel, gemeente Nieuwe Niedorp, liepen
de boeren te hoop, de mensen werden bewerkt niet te bieden of te kopen en de
hele verkoping werd voor de verkopers een droevige vertoning. Bij de afslag
was de "Ceres" stampvol en het werd er zo'n
herrie dat de afslager niet meer wist aan
welk stuk land hij bezig was.
De verkoping mislukte grondig. Die verkoping
in Schagen is bijna de laatste geweest (voor
schuldvordering Er werd gevoeld, ook mis
schien door minister Colijn, dat er iets
moest gebeuren. Aangedrongen werd op rente- en
huurverlagingDe bond van landpachters werd opgericht, de prijzen haalden
iets aan en tegen 1939 a 1940 was de toestand iets beter.
Het waren in die jaren niet alleen de tuinders die het loodje legden, neen,
ook veeboeren en landbouwers kwamen in de knijp, want van alle producten was
de prijs ontstellend laag. Vette varkens zijn er in die jaren verkocht voor
17 ctper k.g.( een varken van 400 pond voor f. 35,Ook de werkeloosheid
was van een enorme omvang en de regering begon de werkelozen in te schakelen
in werken ten algemene nutte. Zo is in Nieuwe Niedorp een prachtig nieuw kerk
hof aangelegd door werklozen uit de Zaanstreek»
Ja, de toestand was in die dagen slecht in alle bedrijven, zelfs de bloembol
lenteelt ontkwam er niet aan. De teelt werd drastisch ingekrompen en aan ban
den gelegd.
