-10- gemaakt uit de onaanzienlijke onderste stronken hout van een boom. Dwars hout dus waar in de regel weinig mee is te beginnen omdat de hout nerf geen regelmatig verloop heeft. Dit moeilijk te bewerken hout was echter bij uitstek geschikt voor het beoogde doel omdat het niet gauw zal splijten terwijl de ervaring heeft geleerd dat het minder in trek is bij de houtwormen. Bewezen is dat tussen 1370 en 1390 al uurwerken werden gemaakt met een constructie als die van Winkel. In zowel Lambertschaag als Schermerhorn waren smidsfamilies die van vader op zoon uurwerken fabriceerden. Opgemerkt kan worden dat de uurwerkmakerskunst in onze lage landen op zo'n hoog peil stond, dat in het laatst van de 14e eeuw een groepje vaklieden op uitnodiging van de bisschop Ralp Erghum vanuit Holland naar Engeland reisde om daar de eerste Engelse torenuurwerken te ver vaardigen. Het veel geroemde en wereldbekende uurwerk uit de kathedraal van Salisbury (Engeland) wordt gedateerd uit 1386. Algemeen neemt men aan dat dit het oudste nog werkende uurwerk in de gehele wereld is. Het ziet er echter nieuwer uit en is ook veel kleiner dan het uurwerk uit Winkel. Vaak is het zo dat de oudste uurwerken ook het grootste zijn. Resumerend kunnen we stellen dat de gemeente Niedorp één van de oudste torenuurwerken van Nederland en daarmee tevens van de wereld in haar bezit heeft. Om te trachten het jaar van aanschaf en (of) bouwjaar te achterhalen is kontakt opgenomen met de heer B.Voets, archivaris van het Bisdom van Haarlem. Helaas kon tot heden alleen worden vastgesteld dat de kerk van Winkel vroeger een belangrijke plaats innam en dat de jaarwedde van de pastoor zo hoog was dat de parochie door kanunniken van Utrecht werd bemand. De toen nog Roomskatholieke kerk van Winkel kon een dergelijk kostbaar uurwerk dus vermoedelijk wel aanschaffen. Het zou overigens in later jaren ook overgenomen kunnen zijn van een kerkbestuur uit één der grotere steden. Na de reformatie in 1575, kwam de kerk van Winkel in bezit van de Gereformeerden, de latere Nederlands Hervormden. In de Franse tijd - 17 95-1814 - zijn de kerktorens met de uurwerken overgegaan naar de burgerlijke gemeente. In de raadsnotulen van de gemeente Winkel staat op 14 april 1846 vermeld dat de nieuwgebouwde kerk met toren door de aannemer P.Witlok zal worden opgeleverd De gemeenteraad besloot echter 300,op het te betalen bedrag voor de toren in te houden. Dit in verband met het oude uurwerk dat de aan nemer door een "klokkemaker" zou laten herstellen. Die man bleek echter dermate ondeskundig te zijn dat er een ander voor hem gezocht moest worden. Aat Wit.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Informatieblad stichting Historisch Niedorp | 1984 | | pagina 11