-10-
gemaakt uit de onaanzienlijke onderste stronken hout van een boom.
Dwars hout dus waar in de regel weinig mee is te beginnen omdat de hout
nerf geen regelmatig verloop heeft.
Dit moeilijk te bewerken hout was echter bij uitstek geschikt voor het
beoogde doel omdat het niet gauw zal splijten terwijl de ervaring heeft
geleerd dat het minder in trek is bij de houtwormen.
Bewezen is dat tussen 1370 en 1390 al uurwerken werden gemaakt met een
constructie als die van Winkel.
In zowel Lambertschaag als Schermerhorn waren smidsfamilies die van
vader op zoon uurwerken fabriceerden.
Opgemerkt kan worden dat de uurwerkmakerskunst in onze lage landen op
zo'n hoog peil stond, dat in het laatst van de 14e eeuw een groepje
vaklieden op uitnodiging van de bisschop Ralp Erghum vanuit Holland
naar Engeland reisde om daar de eerste Engelse torenuurwerken te ver
vaardigen.
Het veel geroemde en wereldbekende uurwerk uit de kathedraal van Salisbury
(Engeland) wordt gedateerd uit 1386. Algemeen neemt men aan dat dit
het oudste nog werkende uurwerk in de gehele wereld is.
Het ziet er echter nieuwer uit en is ook veel kleiner dan het uurwerk
uit Winkel.
Vaak is het zo dat de oudste uurwerken ook het grootste zijn.
Resumerend kunnen we stellen dat de gemeente Niedorp één van de oudste
torenuurwerken van Nederland en daarmee tevens van de wereld in haar
bezit heeft.
Om te trachten het jaar van aanschaf en (of) bouwjaar te achterhalen
is kontakt opgenomen met de heer B.Voets, archivaris van het Bisdom
van Haarlem.
Helaas kon tot heden alleen worden vastgesteld dat de kerk van Winkel
vroeger een belangrijke plaats innam en dat de jaarwedde van de pastoor
zo hoog was dat de parochie door kanunniken van Utrecht werd bemand.
De toen nog Roomskatholieke kerk van Winkel kon een dergelijk kostbaar
uurwerk dus vermoedelijk wel aanschaffen.
Het zou overigens in later jaren ook overgenomen kunnen zijn van een
kerkbestuur uit één der grotere steden.
Na de reformatie in 1575, kwam de kerk van Winkel in bezit van de
Gereformeerden, de latere Nederlands Hervormden.
In de Franse tijd - 17 95-1814 - zijn de kerktorens met de uurwerken
overgegaan naar de burgerlijke gemeente.
In de raadsnotulen van de gemeente Winkel staat op 14 april 1846 vermeld
dat de nieuwgebouwde kerk met toren door de aannemer P.Witlok zal worden
opgeleverd
De gemeenteraad besloot echter 300,op het te betalen bedrag voor
de toren in te houden. Dit in verband met het oude uurwerk dat de aan
nemer door een "klokkemaker" zou laten herstellen. Die man bleek echter
dermate ondeskundig te zijn dat er een ander voor hem gezocht moest
worden.
Aat Wit.