Over het wapen van de familie Van Egmond van de Nijenburg
31
Er is veel geschreven over de afkomst van het geslacht Van
Egmond van de Nijenburg en daarbij over het recht van de
familie om het wapen van de heren/graven van Egmond te
mogen voeren. Feit is dat de familie Van de Nijenburg zich al
ruim voor 1705 dit wapen toe-eigende. Daarbij werd ervan
uitgegaan dat de familie een bastaardtak was van de grafelijke
familie Van Egmond. In 1705 kreeg Jan van Egmond van de
Nijenburg van Keizer Joseph I toestemming (uiteraard tegen
betaling) een barontitel te voeren en het recht om het wapen
van de (voormalige) graven van Egmond te mogen gebruiken.
Dit gevierendeelde wapen (zie afbeelding 16) toont linksboven
en rechtsonder de 'kepen' van het wapen van Egmond.
Linksonder en rechtsboven zien we de gekanteelde balken van
Arkel. In het schildje in het midden prijken de gouden leeuw
van Gelre en de zwarte leeuw van Gulik. Dit stemt grotendeels
overeen met het wapen dat in bezit was van graaf Lamoraal van
Egmond (t 1568).
Reconstructie van de rouwkas van Gerard van Egmond van de Nijenburg
oog springende plek heeft in de benedenhal van Nijenburg, het
centrale onderdeel zal zijn geweest van de rouwkas van Gerard
van Egmond van de Nijenburg (1646-1712, t 27 november). De
afmetingen van het houtsnijwerk zijn: 130 x 77 cm. De kostbare
vormgeving in Lodewijk XIV-stijl is vanaf de helmkroon tot de
onderzijde (cartouche) sierlijk uitgevoerd. De schets (afbeelding
17) laat een reconstructie zien van de rouwkas als geheel.
Gerard was lokaal en landelijk een vooraanstaand en
machtig man. Hij bezat een aantal heerlijkheden, zat o.a. als
burgemeester in stadbestuur van Alkmaar, was baljuw, dijkgraaf
in verschillende polderbesturen, kerkmeester van de Grote
Kerk Alkmaar en grootgrondbezitter, ook buiten Noord-Holland.
Wij gaan ervan uit dat zijn echtgenote Machteld (1642-1721)
en zijn dochter Maria (1684-1742) er erg op gesteld waren
de indrukwekkende status van hun echtgenoot en vader tot
uitdrukking te laten komen. Dit heeft waarschijnlijk geleid tot
een opdracht om een fraaie, dure rouwkas te vervaardigen met
een compleet, rijk uitgevoerd wapen in houtsnijwerk (ca. 12 cm
diepte). Hoewel het helmteken ontbreekt (de ondersteuning
daarvan is wel aanwezig) is het houtsnijwerk nog in goede
staat. Een prachtig gedenkteken voor belangrijk lid van de
familie Van Egmond van de Nijenburg.
Het is verleidelijk de twee kleinere wapenschilden, zichtbaar
in de Gele Kamer van Nijenburg (46 x 26 cm), te bestempelen
Wapenbord 3, Gerard van E. v.d. N.
Verder nemen wij aan, maar het blijft gissen dat het fraaie
houtgesneden wapen 3 (afbeelding 16), dat thans een in het
