TIE VAN DE HISTORISCHE MUUR VAN NIJENBURG
Zwarte Piet
Het boek van Sinterklaas uit de jaren '50
HSV-sjaal?
Een geboren
Heilooër schreef
een boek over
hulpsinterklazen
Sinterklaas: het feest waaraan ons land een deel van zijn
identiteit ontleent
Joop Tulp
Bronnen
Een kostbare, zorgvuldig uit te voeren operatie
De tand des tijds
29
sinterklaasfeest wordt in de Strandwal gehouden. Daar is
iedereen welkom.
Jeroen Schouten is nu de voortrekker van het Sint-
Nicolaascomité. Dit comité bedacht het keurmerk 'Vriend
van de Sint' voor sponsoren. De intocht kost momenteel al
meer dan €13.000,-. Zeventig liefhebbers van Sint brengen
dit bijeen. Ze worden in de week voor de intocht bezocht en
bedankt door verschillende pieten.
Ook in Heiloo leeft de pietendiscussie. Deze is niet echt
hevig. Het huidige intochtcomité wil piet graag zwart
houden. Vorig jaar waagde een inwoner zich aan een
mening over de pieten op de website 'Je bent Heilooër
als..'. Hij is fan van zwarte piet, maar stoorde zich aan
pikzwarte pieten met huizenhoog kroeshaar, dikke rode
lippen en gouden oorringen. De beheerder van de site
besloot de discussie die zich ontspon te stoppen.
Ons historisch museum mocht dit boek op de expositie
'Heiloo, kom er eens kijken..' tentoonstellen. Sint gebruikte
dit op de katholieke scholen. Hij las dit voor bij zijn
bezoek. De meesters en juffen hadden er teksten over de
kinderen ingeplakt. Ze schreven over het niet leren van
de katechismus (nog met een 'k'), gering kerkbezoek,
slordigheid, ongehoorzaamheid en luiheid. Sint moest
blijkbaar de boeman zijn: er zijn weinig complimenten
te lezen. Een leerkracht bezigde zelfs termen als:
'aartsleugenaar' en 'verwaand'. Deze woorden kent Sint
tegenwoordig niet meer, hij geeft vooral complimenten.
In 2013 bracht het Sinterklaasjournaal het bericht dat Sint
verkouden was: hij had een sjaal nodig die rood-geel moest
worden. Daarmee worden de kleuren van Spanje bedoeld,
maar laten het nou ook de kleuren van HSV zijn.... Sint
draagt de sjaal nu bij elke intocht in Heiloo. De NPO in
Hilversum kan blijkbaar bepalen wat Sint in Heiloo doet.
Jos Brink, geboren
in Heiloo, schreef
het 'Handboek voor
Hulpsinterklazen'.
Jos was
ervaringsdeskundige
en gaf op een
humoristische
manier veel tips
voor mensen die de
stoute schoenen
van Sinterklaas aan
willen trekken. Het boek had dus een plekje kunnen vinden
op onze tentoonstelling over overleden kunstenaars uit
Heiloo.
Ons Nederlandse Sinterklaasfeest wordt nu al jaren gevierd.
De traditie is uniek in de wereld. Het is een feest van
anoniem cadeaus geven, van surprises en van gedichten
met lof of een sneer. Dat het nog lang gevierd mag worden
in ons land en ons dorp.
(Joop is secretaris van de Historische Vereniging Heiloo en
een groot fan van Sinterklaas. Hij verzorgt presentaties met
als titel 'De wortels van Sinterklaas'. Deze gaan over de
heilige Nicolaas tot en met de pepernoot.)
'Heiloo onder Dak' van Jan de Gruijter en Piet Stoffers, eigen
uitgave, z.j.
'Vaders achter het behang' van Peter A.Zwijnenberg, eigen
uitgave z.j.
Website: www.bokt.nl
Diverse uitgaves van De Uitkijkpost
Gesprekken met Nico Akkerman, Jan Sengers en leden van
het Sint-Nicolaascomité
28
Wim Buwalda
Veel van de nog bestaande buitenhuizen in Nederland
bezitten een moestuin, kruidentuin of boomgaard die
begrensd wordt door muren. De muren beschutten de
tuinen tegen wind en stuifzand, maar hebben ook nog een
andere belangrijke functie. De muren slaan zonnewarmte
op en bieden daardoor de mogelijkheid om tegen de muur
(subtropisch) fruit te kweken. Dat betreft fruitsoorten die
veel warmte en zonlicht vragen, zoals perziken, abrikozen,
nectarines, druiven en vijgen. Maar ook de fruitsoorten
kersen, pruimen, appels en pruimen gedijen goed tegen
deze muren. Fruitdragende leibomen zijn bomen waarvan
de takken horizontaal worden geleid. Bij verschillende
buitenhuizen is een bijzondere vorm van een leifruitmuur
toegepast. Een slangenmuur is een(lei)fruitmuur gebouwd
met een slingerende lijn die overal even dik is. Door de
slingerende vorm wordt een stabiele muur verkregen zonder
dat er steunberen gemetseld behoeven te worden. De
bochten vormen beschutte plaatsen voor de kweek van
subtropisch fruit. Een bekende slangenmuur is aanwezig
bij het Slot Zuylen (Utrecht). Het landgoed Nijenburg bezit
rechte muren.
Bij Nijenburg is sprake van 'historische' muren.
Aangenomen wordt dat de twee muren, de noordmuur
en de westmuur, reeds zijn opgetrokken in de achttiende
eeuw. Het eerste (hoofd)gebouw van Nijenburg was in 1710
voltooid. Een tekening van J.A. Crescent van 1811 toont
(waarschijnlijk) aan de rechterkant de reeds gebouwde
muur. (Zie witte pijl.) Vanaf circa 2010 was meer dan
duidelijk zichtbaar dat de noordmuur flink had geleden door
de 'tand des tijds'. Door het ontbreken van een fundering
helde de muur over en moest de muur gestut worden. Door
boomwortels werd de muur opgedrukt en op verschillende
plaatsen ontstonden door verschillende oorzaken gaten en
horizontale scheuren in de muur. Geruime tijd geleden werd
de muur aan de noordkant ter bescherming bepleisterd,
maar dat bood op den duur weinig soelaas. (Waarschijnlijk
is de bovenkant van de westmuur ooit ook gerepareerd.) De
staat van de noordmuur bracht inmiddels instortingsgevaar
met zich mee. Vooral vanwege de historische waarde van de
muur en omdat de muur een zichtbepalend element op het
'huiserf' van het landgoed vormt, nam Vereniging Hendrick
Een tekening van Nijenburg door J.A. Cresent van 1811.