iS m HEILOO De eerste tekenen van Sinterklaas in ons dorp Sinterklaasfeest in de vorige eeuw De intocht van de Sint in onze tijd Joop Tulp kwestie rond Allerzielen voor een tweespalt. Er kwamen twee intochten met twee Sinterklazen. Sint verscheen voor de katholieke scholen met de taxi. Voor de andere kinderen uit het dorp kwam hij op 5 december met de trein aan. Met muziekvereniging Eensgezindheid trok de stoet naar de Kerkbuurt (bij de Witte Kerk). Het katholieke schoolbestuur heeft jarenlang een gezamenlijke viering tegengehouden. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog werd Sint door de kinderen van de openbare scholen opgehaald van zijn logeerhuis Nijenburg. Sint en Piet verwelkomden hen vanaf het balkon. Traditioneel waren ook de burgemeester en de wethouder er bij. Na een dankwoord aan kasteelvrouwe Van Foreest trok Sint met zijn gevolg onder de muzikale klanken van Eensgezindheid naar herberg De Rustende Jager (tegenover de huidige Herberg Jan). Een bekende piet was de heer Borjeson. Hij was begrafenisondernemer en hovenier. Hij was lenig en hield ervan de kinderen vanaf het schooldak de stuipen op het lijf te jagen. De etalage van kruidenier De Vries trok rond 5 december veel belangstelling met een grote Sinterklaaspop met bruine schoenen. De Uitkijkpost vertelt in 1959 over de intocht van Sint met vier zwarte pieten. Deze kwamen op de laatste zaterdag van november aan per trein. De hoofden der scholen verwelkomden hen op het station. Achter Eensgezindheid ging Sint per landauer gevolgd door 500 kinderen naar het j» 15 2 gemeentehuis. Daar ij»] werd hij officieel ■fj JIILAIBRAND verwelkomd door de burgemeester. Met harmonieorkest St.Caecilia maakte r men dan een rijtoer door het dorp naar jML 4SH het station, waar afscheid van de I |Hl goedheiligman met hj" t|Éï zÜn 9ev°l9 genomen werd. Daarna werden de kinderen op de scholen namens de middenstand getrakteerd. De bekende Heilooër In de Witte Kerk bevindt zich een hardstenen zerk waarop 'Sinterklaes Dach' wordt genoemd. Klaes Maerse Kaster stierf op die dag: 6 december 1666. De datering 'Sinterklaes Dach' vraagt meer ruimte op de steen dan de datum '6 december' en kost ook meer arbeid. Het moet van belang zijn geweest om die dag als zodanig te benoemen. Extra apart is dat deze zerk in een niet-katholieke kerk werd geplaatst. Halverwege de 19e eeuw beschreef Hildebrand (Nicolaas Beets) in de Camera Obscura, in het verhaal van de familie Kegge, het traditionele koekvergulden op het Sinterklaasfeest. Koekpoppen, de zogenaamde vrijers, werden versierd en cadeau gedaan aan geliefden. Beets kwam veel in Heiioo en zo zal Sinterklaas in Heiioo ook vast gevierd zijn. Sinterklaas werd in Beets' boek dus gevierd, maar de persoon van Sinterklaas was niet zichtbaar. In Amsterdam schreef Jan Schenkman in dezelfde tijd een boek. Hierin verzon hij voor de Sint een paard, een stoomboot en een knecht. Hij maakte Sinterklaas zichtbaar. Dit is in Heiioo ook nog steeds het geval. Tot de 20e eeuw is er in Heiioo verder weinig specifieks over Sinterklaas en de viering van zijn feest terug te vinden. Wanneer de intocht in Heiioo voor het eerst plaatsvond is niet bekend. Wel was er in het begin van de vorige eeuw een Sinterklaasfeest voor het hele dorp. In 1924 zorgde de 26 Nico Akkerman vervulde 43 jaar de rol van Sinterklaas, vaak met hulp van piet Siem Ploeger. Na de intocht sprak Nico de gemeenteraad vaak toe met sonore stem, vermanend én humoristisch. Het was jammer, dat hij de kinderen soms een beetje vergat. Hij viel in 1980 van zijn paard en haalde met een andere val, tot zijn grote afschuw, de landelijke pers. In november 2002 berichtte de Telegraaf daarover dat Nico aan het eind van de rondrit van het paard viel. De krant vermeldde als oorzaak dat hij onderweg regelmatig van alcoholische consumpties werd voorzien. Nico dronk zelden, was een sportman en reed slechts eenmaal per jaar paard. Hij weet dit ongeval zelf aan Sound, het paard. De dames Teitsma en Wiep van der Zee verzorgden jarenlang Sinten en pieten op en top. Dit gebeurde meestal in Huize Overkerck. Al jarenlang wordt de intocht georganiseerd door de Stichting Sint-Nicolaascomité Heiioo. Deze vindt steeds plaats op de tweede zaterdag na 11 november. Het comité heeft in de maanden voor december handenvol werk: veiligheid, strooigoed (ook voor kinderen met coeliakie), doventolk, catering, maaltijden, hapjes, douchegebruik, taken, facturen, sponsoring, afspraken met de burgemeester, fotograaf, artikelen in de Uitkijkpost, Gymnastiek- en Turnvereniging Heiioo, muziekvereniging Eensgezindheid, harmonieorkest St.Caecilia, huur van kleding, schminken en afschminken, trekkers, jeep, schimmel of koets, pepernotencontainer, aggregaat, speciale pieten, Fanfare Showband Heiioo, posters, vlaggen langs route, kleurplaat, verkeer, dranghekken, route buurtbus, contact met marktmeester, verzekering, schoonmaak, website, vergunningen en het feest voor de 70 pieten na afloop. De intocht was in het begin uiterst eenvoudig en niet duur; de gemeente zorgde voor de betalingen. De start van de optocht was vaak bij Overkerck. Sint en zijn pieten werden daar gereed gemaakt voor de intocht, die steeds eindigde in het gemeentehuis. Sint bracht dan later een bezoek in de wijken. Na 43 jaar werd Nico Akkerman opgevolgd door een nieuwe Sint (Ko Burgering). Diens opvolger zit sinds 2007 in het zadel. Jan en Ina Sengers waren lange tijd de spil van de intocht en werden daarom benoemd tot erelid van het comité. De laatste jaren begint Sint in het gemeentehuis en de intocht vindt daarna plaats. Het afsluitende 27

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Heylooer Cronyck | 2019 | | pagina 15