kapot geslagen. Als een lopend vuurtje verspreid-
de deze Beeldenstorm zich gedurende de weken
daarna over de Nederlanden. Enkele uren na een
bezoek van Hendrik van Brederode aan Alkmaar,
brak ook daar op 1 September 1566 een Beelden
storm los.
Nog lang nadat de Beeldenstorm was uitgewoed
bleef het onrustig in de provincie Holland:
geuzenbenden stroopten het land af en pas in
april 1567 had de landvoogdes de situatie in de
Nederlanden weer onder controle. Hoe verging
het Heiloo gedurende deze turbulente tijd?
Ajh. 2: De hertog van Alva als bestrijder van de ketterij
De Raad van Beroerten en Heiloo
De Beeldenstorm kan het beste worden gezien
als een enorme uitdaging aan de gevestigde orde.
Dat de katholieke kerk het fundament was van
Karel V's en Filip's macht komt goed tot uitdruk-
king in de woorden die Karel V uitgesproken
zou hebben toen hij de macht overdroeg aan zijn
zoon:
'...en wanneerje doorgaat de ijverige verdediger van het
katholiekegeloof en van de wet en de gerechtigheid te sjjn,
die de kracht en het bolwerk van je macht sjjn.4
Het interieur van de kerken en kloosters kapot-
slaan betekende dus letterlijk dat men schopte
tegen de fundamenten van de gevestigde orde.
Zo'n uitdaging kon niet onbeantwoord blijven.
Koning Filips II stuurde zijn meest ervaren ijzer-
vreter, de hertog van Alva, met een leger naar de
Nederlanden om orde op zaken te stellen.
Eenmaal aangekomen zette hij niet alleen zijn
soldaten in om rust en vrede terug te brengen in
het land. Een speciale rechtbank, de Raad van
Beroerten, werd in het leven geroepen om de
beeldenstormers op te sporen en te bestraffen.
Ongeveer honderd speciale commissarissen
zwermden vanaf September 1567 uit over de
Nederlanden om hun 'informaties' op te doen:
overal werden stadsbesturen en geestelijken
ondervraagd over de gebeurtenissen gedurende
de zomer van 1566. Op basis van al deze versla-
Sos 23
