INSONDERGANG RONDE O - 21 JUNI
Fred Jansen en redactie
Op 21 juni, op een onbewolkte dag, omstreeks 10 uur 's
avonds, levert het een prachtig schouwspel op: de in het
westen ondergaande zon in de Ronde O-laan. Het is al
vaak gezegd en geschreven: op 21 juni verdwijnt de zon
precies in het verlengde van de laan onder de horizon.
In historische geschriften kan men lezen dat dit ook ooit
de bedoeling was. De bouwers van het huis Nijenburg,
de opdrachtgevers van de aanleg van het parklandschap
en het bos bij het buitenhuis, hebben de opdracht gege-
ven in de stijl van de Italiaans-Franse tuinen zichtlijnen
in het landschap te creeren. Een voorbeeld daarvan is de
Torenlaan die in zuid-noordrichting zicht biedt op de
top van de Waagtoren in Alkmaar. De belangrijkste
zichtlaan is de Westerlaan, meer bekend als Ronde
O-laan1. Deze laan in oost-westrichting bood de zonne-
god Apollo, een van de verdwenen beelden op het front
van het huis Nijenburg, precies uitzicht op het punt van
de zonsondergang op 21 juni.
Maar klopt dit allemaal? Nader onderzoek leert dat dit
algemeen bekende feit' dient te worden genuanceerd.
Wat nader onderzoek leert
We beschouwen vooral de situatie van 1710, het einde van
de periode waarin Nijenburg werd gebouwd en het park
en bos werden aangelegd.
Wat blijkt? Het onderstaande kaartje (Afb. 1leert dat de
zon op 1 juni 1710 omstreeks 21.00 uur precies in het
verlengde van de Ronde O onderging en niet op 21 juni.
In 1710 ligt de langste dag (dat is de dag waar de solar-
declinatie +/-23,48 graden is) ookrond de 21e juni. Op
de tweede afbeelding (zie volgende pagina) is zichtbaar
hoe de werkelijke situatie voor de langste dag is.
J
Afb. 1. Zonsondergang 1 juni 1710
So® 27
Kaait
Jsbaan
£2014 Cioege Gebruikcvocrwaaroer Ler icaa-rfout rapparte-wi
at 5? 61Q0fj I ng |4 7?195474j
Save
Time 7one
Location:
Day
Vr [1710
Local Time:
Date:
Mon
Jun