INSONDERGANG RONDE O - 21 JUNI Fred Jansen en redactie Op 21 juni, op een onbewolkte dag, omstreeks 10 uur 's avonds, levert het een prachtig schouwspel op: de in het westen ondergaande zon in de Ronde O-laan. Het is al vaak gezegd en geschreven: op 21 juni verdwijnt de zon precies in het verlengde van de laan onder de horizon. In historische geschriften kan men lezen dat dit ook ooit de bedoeling was. De bouwers van het huis Nijenburg, de opdrachtgevers van de aanleg van het parklandschap en het bos bij het buitenhuis, hebben de opdracht gege- ven in de stijl van de Italiaans-Franse tuinen zichtlijnen in het landschap te creeren. Een voorbeeld daarvan is de Torenlaan die in zuid-noordrichting zicht biedt op de top van de Waagtoren in Alkmaar. De belangrijkste zichtlaan is de Westerlaan, meer bekend als Ronde O-laan1. Deze laan in oost-westrichting bood de zonne- god Apollo, een van de verdwenen beelden op het front van het huis Nijenburg, precies uitzicht op het punt van de zonsondergang op 21 juni. Maar klopt dit allemaal? Nader onderzoek leert dat dit algemeen bekende feit' dient te worden genuanceerd. Wat nader onderzoek leert We beschouwen vooral de situatie van 1710, het einde van de periode waarin Nijenburg werd gebouwd en het park en bos werden aangelegd. Wat blijkt? Het onderstaande kaartje (Afb. 1leert dat de zon op 1 juni 1710 omstreeks 21.00 uur precies in het verlengde van de Ronde O onderging en niet op 21 juni. In 1710 ligt de langste dag (dat is de dag waar de solar- declinatie +/-23,48 graden is) ookrond de 21e juni. Op de tweede afbeelding (zie volgende pagina) is zichtbaar hoe de werkelijke situatie voor de langste dag is. J Afb. 1. Zonsondergang 1 juni 1710 So® 27 Kaait Jsbaan £2014 Cioege Gebruikcvocrwaaroer Ler icaa-rfout rapparte-wi at 5? 61Q0fj I ng |4 7?195474j Save Time 7one Location: Day Vr [1710 Local Time: Date: Mon Jun

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Heylooer Cronyck | 2014 | | pagina 29