URG TE HeILOO
Van Egmond van de Nijenburg
ACHTTIENDE-EEUWSE BOUWCAMPAGNES VAN DE FAMILIE
Dit artikel, eerder verschenen in het jaarverslag 2004
van de Vereniging Hendrick de Keyser, beschrijft de
bouw van Nijenburg en het koetshuis in de periode
1705-1730. De Alkmaarse burgemeestersfamilie
Van Egmond van de Nijenburg liet het huis als bui
tenhuis of jachthuis bouwen en aanbouwen.
De verbouwingen in een latere fase, door de familie
Van Foreest, vanaf 1742, komen in dit artikel niet
aan de orde. De huidige tekst is enigszins ingekort
en geactualiseerd door de redactie van de Heylooer
Cronyck.
Het complex Nijenburg in Heiloo bestaat uit een groot
woonhuis in een vroeg achttiende-eeuwse parkaanleg
met vijver, zichtassen en beelden. Even terzijde van het
hoofdhuis staat een zeer monumentaal koetshuis waar
van niet helemaal zeker is wanneer het gebouwd is.
Het ensemble is in zijn huidige omvang gerealiseerd
vanaf 1705 door drie generaties van de familie Van
Egmond van de Nijenburg. Van 1755 tot 2007 werd
het bewoond door de leden van het bekende West-Frie
se geslacht Van Foreest, die door vererving eigenaar
werden. De laatste rechtstreekse nazaat van de familie
Van Foreest die op Nijenburg woonde was mevrouw
E. Snethlage - van Foreest (f 2007).
de twee oudste, landelijk werkende cultuur- en natuur-
beherende organisaties, die het mogelijk moet maken
de buitenplaats in al haar facetten optimaal te beheren.
Geschiedenis
Het hoofdhuis van de Nijenburg oogt als een romanti
sche buitenplaats in het groen. De gepleisterde gevel
temidden van hoog opgaande beukenlanen lijkt te dui
den op een tijdstip van ontstaan dat ogenschijnlijk niet
verder terug kan liggen dan de eerste decennia van de
negentiende eeuw.
Alleen wie beter kijkt, herkent in de twee monumen
tale tuinbeelden de barokke hand van een vroegacht-
tiende-eeuwse beeldhouwer.
In 1928 en 1966 werd de buitenplaats door de familie
in twee tranches overgedragen aan Vereniging Natuur
monumenten, die diverse onderdelen van het complex
liet opknappen. Sinds circa 1990 was duidelijk dat het
koetshuis en de aangrenzende tuinmuren slechts door
een algehele restauratie behouden konden blijven.
Er was vooral behoefte aan dringend herstel van diverse
monumentale onderdelen van het interieur. Om die re
den zijn de gebouwen met het direct aangrenzende deel
van het park huiserfin 2004 door Vereniging
Natuurmonumenten overgedragen aan Vereniging
Hendrick de Keyser. In 2010 is die Vereniging gestart
met de voorbereiding en uitvoering van de restauratie
van het hoofdhuis die op 1 juli 2011 voltooid is. Op
deze wijze is een unieke samenwerking ontstaan tussen
Afb. 1: Tuinbeeld: Hercules vechtend tegen de riviergod
Achelous
24 HEYLOOER CRONYCK