6c. Gipsafdruk naast spoor
heeft bevolen een stuifduin af te graven die het putje van
Adelbert dreigde te bedekken. De volgende dag, de dag
waarop men van plan was de stuifduin af te graven, was
de duin als een wonder - geheel verdwenen 24
Nog meer akkerland en eergetouwkrassen
Toen het perceel aan de Vennewatersweg was verkend en
gewaardeerd, trokken de archeologen verder richting
Spanjaardslaan. Aan de westkant van de Kennemer-
straatweg tot aan de Spanjaardslaan en de Krommelaan
is het gebied vervolgens archeologisch in kaart gebracht.
Vooral het gedeelte direct achter de Spanjaardslaan
omvatte uitzonderlijk goed geconserveerde archeologi
sche sporen. Bijna twee meter onder de grond kwam een
prehistorische akkerlaag aan het licht met duidelijke
eergetouwkrassen. Uit het profiel van de proefsleuven
blijkt hoe reliëfrijk het gebied ooit is geweest. Zoals we
vandaag de dag het landschap beleven, namelijk vlak ge
ëgaliseerd, afgegraven, zonder hoogteverschillen, zo
anders heeft het gebied in de prehistorie eruit gezien. De
Afb. 7. Tijdens het onderzoek ten oosten van de
Spanjaardslaan kwam aardewerk uit de ijzertijd in een
kuil aan het licht.
zandrug kenmerkte zich door binnenduinen met daar
tussen kleine (natte) duinvalleien. Aan de rand van de
duinen heeft waarschijnlijk een deel van de prehistori
sche wegen en percelering gelegen. De Krommelaan is
een restant van een wegennet dat ooit de duinen heeft
omsloten. De resultaten van het proefsleuvenonderzoek
laat zien dat het reliëf in richting van de Hoogeweg
oploopt. Dit is een belangrijke waarneming die mogelijk
verklaart waarom aan de overkant van de Hoogeweg
nauwelijks prehistorische sporen worden aangetroffen.
Het prehistorische sporenniveau is waarschijnlijk volledig
afgetopt. In de lager gelegen delen, in richting strand-
walflank en strandvlakte, zijn opnieuw prehistorische
sporen gedocumenteerd. Het is dan ook vooral achter de
huizen van de Spanjaardslaan waar men daadwerkelijk
op een prehistorische cultuurlaag is gestoten.
Uit de akkerlaag zijn monsters genomen voor paleobota-
nisch onderzoek 25De verwachting over het voorkomen
van zaden en stuifmeel is laag vanwege de slechte conser-
veringsomstandigheden in het zand. Informatie over de
gewassoorten die hier zijn verbouwd, hebben we dan ook
(nog) niet. Er zijn enkele gevallen uit de prehistorie
bekend, waarbij men blijkbaar tijdens een poging om de
eigenschappen van graan voor de opslag door vuur te
verbeteren, het graan per ongeluk volledig heeft verkoold.
Terwijl men in prehistorische tijden hier minder blij mee
zal zijn geweest, is het voor de archeoloog die op zand
gronden onderzoek doet juist zeer welkom. In Heiloo en
omstreken hebben archeologen dergelijke vondsten
helaas nog niet gedaan. We moeten zodoende naar elders
kijken om te achterhalen welke graansoorten en groen
ten kunnen zijn verbouwd. Tijdens een opgraving in
So® 29
