HISTORISCHE BEWONING IN HeILOO
mmsttatataam
mmm
Silke Lange
Mijn bijzondere dank gaat uit naar Tim de Ridder
voor de redactie en inhoudelijke opmerkingen. Zijn
opmerkingen als archeoloog en vriend zijn altijd
welkom. Tevens dank aan mijn collega's Marjolijn
Kok en Tamar Buikema van het AAC voor het lezen
van het artikel. Dank aan Jeffrey Slopsma van het
AAC voor het maken van de kaarten.
Onderzoek in Heiloo
Sinds november 2008 verrichten archeologen van het
Amsterdams Archeologisch Centrum (AAC) onderzoek in
het plangebied Zuiderloo. Het AAC is direct verbonden
aan de Universiteit van Amsterdam en nauw betrokken bij
onderzoek in de regio. Projecten zoals het Assendelver
Polderproject Velserbroek 2, Broekpolder 3 en Limmen-
De Krocht 4 laten zien dat het AAC een lange onder
zoekstraditie in het noordwesten van Nederland kent.
Zuiderloo is de naam van een toekomstige woonomge
ving aan de zuidoostkant van Heiloo. Grofweg omvat
Zuiderloo het gebied ten westen van de Kennemerstraat-
weg tot aan de Westerweg. Zuiderloo maakt deel uit van
een groter plangebied, namelijk de Zandzoom.
Vanwege de veranderingen binnen de archeologie, de
nieuwe wetgeving en de invoering van het Europese
Verdrag van Valletta, wordt in het eerste gedeelte van dit
artikel ingegaan op de Archeologische Monumentenzorg
(AMZ). Vervolgens wordt een samenvatting gegeven van
de voorlopige resultaten van het archeologische onder
zoek in het zuidelijke deel van Heiloo.
Het Verdrag van Valletta
Met op de achtergrond de Europese wetgeving, bekend
als het Verdrag van Valletta (of Malta) waarin het
principe van 'de verstoorder betaalt' geregeld is, hanteert
ook de gemeente Heiloo een archeologisch beleid. Geba
seerd op de Europese afspraken over het behoud van het
culturele erfgoed (waaronder de archeologie) heeft
Nederland per 1 september 2007 een nieuwe Monu
mentenwet vastgesteld. Sindsdien heeft elke gemeente,
groot of klein, de opdracht gekregen om invulling te
geven aan een archeologisch beleid. Het uitgangspunt is
dat archeologische resten in de bodem bewaard
blijven. In de praktijk komt het er echter vaak op neer dat
behoud van de resten niet mogelijk is en dat de verstoor
der, namelijk degene die van plan is de ondergrond te
verstoren door grondwerkzaamheden, peilverlaging of
anders, de kosten van het archeologische onderzoek moet
dragen of de kosten moet dragen die noodzakelijk zijn
om de archeologische waarden te beschermen in de
bodem.
Ook in Heiloo heeft men de afgelopen jaren aan een
zelfstandig archeologiebeleid gewerkt. Heiloo heeft
gekozen voor een op kennis gebaseerd beleids- en
beheersprogramma, ontwikkeld in nauw overleg met
inhoudelijk deskundigen en gemeenteambtenaren. De
stappen binnen de AMZ bestaan uit 'inventarisatie,
verkenning, waardering en selectie' van de archeolo
gische waarden in een bepaald gebied.
De AMZ kan worden omschreven als een cyclus met als
doel het behoud en beheer van de archeologie. Dit kan
zijn 'in situ', namelijk in de grond bewaard, of 'ex situ',
waarbij archeologische sporen en vondsten door een
opgraving veilig worden gesteld. De vraag hoe met de
aanwezige archeologie wordt omgegaan, is afhankelijk
van de staat waarin de vindplaats verkeert. Het is taak
van archeologen om dit vast te stellen. Het archeolo
gische traject start altijd eerst met een bureauonderzoek
om in kaart te brengen wat er al aan archeologische
resten bekend is en wat er verwacht kan worden. Als er
aanwijzingen zijn dat er vindplaatsen aanwezig kunnen
Sas 19
Achtergrond en eerste resultaten van het onderzoek in Zuiderloo
