De kerkebuurt in het begin van de 20e eeuw
Het 'eindejaarsgeschenk' van de vereniging voor de
leden in 2007 was een kleurenkopie van een tekening
van de Willibrorduskerk. Het origineel is van de hand
van de Alkmaarder Klaas de Heer van 1946. De teke
ning is door familie van de tekenaar geschonken aan
de vereniging. Er bestaat nog een tweede nagenoeg
identieke tekening met een iets andere voorgrond en
wolkenlucht.1
Het ontvangen van de tekening riep bij een aantal
leden allerlei herinneringen op. Aan de hand van deze
herinneringen, op grond van gegevens uit "Heiloo
door de jaren heen" van H. Oostendorp (1994) en
Afbeelding van de tekening van K. de Heer, 1946,
eindejaarsgeschenk van de vereniging in 2007
20
puttend uit het artikel van N.J. Speur in de Heylooer
Cronyck van mei 1979 staan we stil bij de historie en
de veranderingen in de Kerkebuurt. Reacties op dit
artikel zijn welkom.
De levendige buurt rond de r.-k.-kerk
Eertijds was de naam 'Kerkebuurt' verbonden aan de
omgeving van de Witte Kerk. Maar in het begin van
de 20e eeuw duidde de Volksmond' met deze naam de
buurt aan die een deel van de Westerweg rond de r.-k.-
kerk omvatte, het begin van Mallevoortsdijk (nu Pas
toor Van Muijenweg) en de Kerkweg (Stationsweg van
het station tot aan de Westerweg).2
De buurt maakte deel uit van het tweede centrum van
Heiloo, het deel van het dorp dat was gesitueerd rond
het station. Maar de buurt aan de westkant van de
spoorlijn had ook een eigen, heel levendig en in zekere
zin toonaangevend karakter. Dat vond zijn grond in de
aanwezigheid van voor de Heilooër bevolking belangrij
ke gebouwen als de kerk, scholen en verenigingsgebou
wen. Ook was er nog een kerkhof. Alle gekenmerkt door
een r-.k.-signatuur. Maar ook de 'middenstand' leverde
daaraan zijn bijdrage.3 Er waren in de buurt drie bak
kers, een aantal kruideniers, enkele cafés, boerderijen en
allerlei ambachtsbedrijven. De buurt lag rond een kruis
punt van belangrijke doorgangswegen.
De kerk en de klokken
We gaan in dit bestek niet uitgebreid in op de geschiede
nis van de rooms-katholieke kerk in Heiloo. We vatten
de historie kort samen.
Met ingang van het laatste kwart van de zestiende eeuw
waren rooms-katholieke kerkdiensten verboden in Hol
land. Het gevolg was dat de Witte Kerk aan het einde
van de zestiende eeuw definitief in protestantse handen
kwam. Op den duur werd een plaats van samenkomst
van rooms-katholieken gedoogd. Ongeveer op de plek
waar nu de Willibrorduskerk staat werd in 1681 een
