Maar het gebruik van kerststallen, vooral in Zuid-Euro
pa, komt echt in de mode bij de elite in de zeventiende
en achttiende eeuw en bij de burgerij in de negentiende
eeuw.
In onze tijd, rond de millenniumwisseling, is de popu
lariteit van de kerststal zeer toegenomen. Toename van
religieus besef, meer behoefte aan opsmuk bij vieringen
van feestdagen of meer mogelijkheden door de toegeno
men welvaart? Wellicht een beetje van alles.
In binnen- en buitenland kwamen groots uitgebeelde
kerststallen in het nieuws. Bekend zijn de kerststallen
in Weert en 's-Hertogenbosch. Eveneens is er in onze
omgeving veel te bekijken. Bij de Abdij van Egmond is
tot en met 5 januari 2009 een gratis te bezoeken exposi
tie te zien van kerststallen uit binnen- en buitenland.
Een zwaar stuk steen
Op het eerste gezicht kwam uit de verhuisdoos een
onaanzienlijk, loodzwaar stuk roodachtige steen tevoor
schijn. Als de steenklomp nader wordt bekeken
herkennen we diverse elementen die we ook op kerst
voorstellingen tegenkomen. De kerststal uitgehakt in
rode zandsteen verbeeldt een ruïne- of grotachtig bouw
sel. Het lijkt op een combinatie van een grot en een
bouwval.
Bovenaan en aan de zijkanten zijn de bouwelementen in
de vorm van balken duidelijk zichtbaar. In het midden
zien we een rechthoekige verhoging. De centrale ligging
doet vermoeden dat hier de kribbe wordt uitgebeeld
waarin het pasgeboren godskind dient te liggen. Rechts,
achter de balk, zien we een tweede stenen verhoging,
hier wordt vermoedelijk de drinkbak of voederbak van
de os en de ezel uitgebeeld. Ook zien we dat de maker
enkele speelse toevoegingen heeft aangebracht. Als we
de kerststal nader bekijken dan ontdekken we name
lijk aan de bovenzijde een opening. Aan de rechterzijde
blijkt een tweede opening aangebracht te zijn. Er is wei
nig fantasie voor nodig om te bedenken dat als er achter
de openingen een lichtbron wordt geplaatst, het schijn
sel in de kerststal valt. Via de middelste opening valt het
De zandstenen kerststal
Scvs> 17
;v;
