V
mm -
V q
omf
Polychrome ornamenten van het stucwerk in de Grote
Kamer'
Een daarvan was ds. D. Eilerts de Haan, zevenentwintig
jaar predikant te Heiloo van 1904-193 E Hij was een
erudiet en begaafde spreker, "een rustige, waardige per
soonlijkheid". De Alkmaarsche Courant in 1931 meld
de: Wanneer ds Eilerts de Haan het woord voerdedan
wist men dat het hem ernst was, maar dan wist men ook,
dat hetgeen hij betoogde, het resultaat was van een ernstige
studie
De nieuwe dominee stamde uit een familie uit het
Noorden van het land. Zijn broer was een bekende ont
dekkingsreiziger. Via het Drentse Borger kwam hij naar
Heiloo.
Blijkbaar hield hij naast de zielzorg voor de 700 her
vormden in de gemeente (Heiloo telde bij zijn intrede
ca. 2300 inwoners) nog genoeg tijd over, want hij had
een arm vol functies, zowel in kerkelijke als niet-kerke-
lijke landelijke en lokale organisaties.
Belangrijk was zijn lidmaatschap van de Synode, het
hoogste orgaan van de Hervormde Kerk. Binnen de sy
node was hij betrokken bij de talloze discussies die ge
loofszaken betroffen. Een felle strijd over het antwoord
op de vragen die aan de orde komen bij de bevestiging
van kerkbestuurders in hun functie besliste hij in zijn
voordeel. Het bevestigend antwoord: "Ja in Geest en in
Hoofdzaak" werd na zijn pleidooi gehandhaafd.
In kerkelijk verband was hij ook nog voorzitter van het
Provinciaal Kerkbestuur van Noord-Holland en voorzit
ter van de Diaconale Armenzorg in de provincie.
Wat hij als zeer belangrijk aanduidt in zijn afscheidsin-
terview in de Alkmaarsche Courant (1931) is zijn voor
zitterschap van de "Raad van Beheer voor Predikant-
stractementen". "Dat is wel mijn grootste werk geweest."
Het bleek in die jaren treurig gesteld te zijn met de
predikantstraktementen. Eilerts de Haan wilde een lan
delijk minimum vaststellen op "fl. 2500,- plus
fl. 160,- toeslag voor ieder kind tot een maximum van
12 kinderen, benevens vrij wonen". Het bleek dat er in
het land verschillend over werd gedacht, maar de voor
zitter zette door. (Straks daarover nog meer.)
Op sociaal en maatschappelijk gebied was de dominee
ook zeer actief. Hij was voorzitter/bestuurder van onder
meer: Het Witte Kruis, De Vereniging Volkshuisvesting
en de organisatie voor 'Vacantiekolonies'. Plaatselijk was
hij ook nog betrokken bij de Coöperatieve Boerenleen
bank en vele comités.
Een van de comités hield zich bezig met het concours
van Noord-Hollandse zangverenigingen in Heiloo in
1931De dominee wist zich daarin omringd door ande
re notabelen, onder wie de burgemeester N. van Foreest,
de wethouder Maas Geesteranus, pastoor Van Meeuwen
en jhr. H. van Foreest.
Het bleek dat de predikant goed kon omgaan met de
verschillende 'petten'.
Bij de ledenvergadering van de Boerenleenbank verzette
hij zich tegen een subsidie voor het genoemde concours.
"De tijden zijn veel te ernstig. Land-en tuinbouw maken
een geweldige crisis door. Een kwade post kan de ge-
heele reserve vernietigen.
In 1929 vierde hij zijn ambtsjubileum. Het muziek
korps 'Eensgezindheid" bracht een aubade bij de pas
torie. Gemeentesecretaris en voorzitter van het muziek
korps Willem Bruul gaf ook acte de présence.
In 1931 ging Eilerts de Haan met emeritaat. Hij ves
tigde zich in Den Haag.
Zijn afscheidsinterview in de Alkmaarsche Courant
(1931) zorgde nog voor enige opschudding. Hij ver
trouwde de journalist toe dat hij een traktement ontving
"waarvan het onmogelijk is om te leven Een arme
man die om steun verzocht moest hij afwijzen, omdat
hij zelf niet wist hoe hij moest rondkomen.
Blijkbaar was hij op de mat geroepen, want de volgende
dag stond een rectificatie op het in de krant afgedrukte
interview:
men gelieve de 7e alinea, die handelt over den be
narden financieelen toestand waarin de predikant vroeger
verkeerde, in algemeenen zin te lezen. Toen ds. Eilerts de
Haan daarop doelde, heeft hij hem bekende gevallen op het
oog gehad doch niet zich zelf bedoeld.
Over de laatste predikant die de pastorie nog bewoonde
valt ook veel te vertellen.
18 Q&i