Het vliegveld van Heiloo
Weinig mensen weten dat in de jaren van de
tweede wereldoorlog in Heiloo een schijnvlieg-
veld werd aangelegd.
In het boek "Vliegveld van Bergen 1938-1945" door
J.H. Schuurman wordt ook het schijnvliegveld in
Heiloo genoemd. Daarin wordt ook verteld dat het
vliegveld van Bergen, dat werd aangelegd in de dertiger
jaren, al vroeg in 1940 door de Duitse bezetter bruik
baar werd gemaakt voor de eigen doeleinden. Daardoor
werd tijdens de oorlogsjaren dit Bergense vliegveld een
doelwit van de geallieerden. Om de aanvallen van de
geallieerden te voorkomen of om de geallieerden te mis
leiden werd in Heiloo in de Vennewaterspolder door de
Duitsers een schijnvliegveld (met de code naam SF-12:
Scheinflughafen -12 aangelegd. Dit schijnvliegveld
komt te liggen in het gebied tussen de Zanddijk en de
Vennewatersweg en de Westerweg en de Limmerweg.
Het vliegveld van Bergen werd juist zoveel mogelijk
gecamoufleerd.Dat vliegveld moest door de geallieerde
vliegers worden aangezien als normaal polderlandschap.
Daarom werden daar in het gras met verf nepsloten
aangebracht.
In een artikel in het blad van de Egmondse Historische
Vereniging "Geestgronden" (1999) schrijft R. Leijen 2)
een interessant en uitgebreid artikel "Het schijnvliegveld
in de Vennewaterspolder". De conclusie in dat artikel is
dat er in de oorlogsjaren inderdaad wel aanvallen zijn
geweest op het schijnvliegveld die bedoeld waren voor
het vliegveld Bergen.
Het moet voor Heiloo in de oorlogsjaren een extra ri
sico geweest zijn. Hoewel de Engelsen wel op de hoogte
waren van deze misleiding, zijn er toch enkele lucht
aanvallen en bombardementen in Heiloo geweest, die
verklaard kunnen worden als aanvallen op het schijn
vliegveld. Niet in grote aantallen en niet altijd op de
juiste plaats, maar men heeft het schijnvliegveld soms
aangezien als het vliegveld van Bergen.
Dat de Engelsen op de hoogte zijn geweest blijkt wel uit
het rapport (zie bijlage 1 bij dit artikel) afkomstig van
het Nationaal Archief van het Verenigd Koninkrijk. In
dit rapportgemaakt op basis van door Engelse vliegers
gemaakte foto's, wordt een startbaan van ongeveer 800
yards (ongeveer 730 m) genoemd. Ook de verlichting
en een hangar en de juiste locatie worden vermeld.
Reden genoeg om eens te praten met mensen die de
aanleg en het functioneren van het schijnvliegveld per
soonlijk hebben meegemaakt. Daarbij komt nog het feit
dat het bestaan van dit schijnvliegveld bij weinig men
sen bekend is. Wij stellen het dan ook erg op prijs dat
we gesprekken konden voeren met de heren Jan Piet
Rotteveel (acht jaar oud toen de oorlog uitbrak, woonde
toen aan de Westerweg) en Kees Kuijs (elf jaar toen de
oorlog uitbrak, woonde toen aan de Vennewatersweg).
Zij maakten mee dat de Duitse bezetter op het land van
hun ouders het schijnvliegveld aanlegde en ook de ac
ties uitvoerde waardoor dat schijnvliegveld echt moest
lijken. Het onderstaand verslag is een weergave van een
gesprek met hen over die periode.
Gesprek met Jan Piet Rotteveel (geboren in 1932) en Kees
Kuijs (geboren in 1929) gehouden in de zomer van 2007
We beginnen met de beschrijving
van het schijnvliegveld
Het schijnvliegveld was natuurlijk geen echt vliegveld,
vertelt Kees Kuijs. De Duitsers hadden drie rails neer
gelegd en die lagen op drie stukken land van ons en op
twee stukken land van Rotteveel. Op die rails stond een
lorrie met daarop een houten vliegtuig. De rails konden
onder stroom gezet worden en dan begon de lorrie met
het vliegtuig te rijden. Als hij op het eind was, reed hij
over een schakelaar, stopte en reed in donker terug.
Het gebeurde allemaal 's nachts. Eigenlijk begon de actie
als je het gezoem van aankomende vliegtuigen hoorde.
Op het land stonden schijnwerpers en er waren van die
zwarte gummi kabels aangelegd. De verlichting ging aan
en het vliegtuig ging rijden. Het moest op een startbaan
lijken. De bediening vond plaats vanuit een bunker in
Egmond-Binnen, die was gebouwd achter de drie hui
zen die tegenover de abdij stonden.
De rails liepen bij ons vandaan een stuk vanaf de Venne
watersweg in de Middelweid en liepen over de Middel-
weid en het Piet Zeemansland en eindigde op de Hoge
Petten van Rotteveel.
Er stonden ook allemaal hoge dennenhouten palen
met een ijzeren pen erop. Dat was om te voorkomen
HEYLOOER CRONYCK yy> 11
