Tot besluit: 4000 jaar Heiloo
Dankwoord
gevolg was dat de ambachten Heiloo en Oesdom uiteindelijk in 1509 samengevoegd
werden, wat eigenlijk inhield dat Oesdom door Heiloo werd opgeslokt4
Op de strandwal van Limmen-Heiloo-Alkmaar is bewoning vanaf 2000 voor Chr. niet
alleen mogelijk, maar zelfs zeer waarschijnlijk. Voor Heiloo gelden de sikkels, enige
scherven en een prehistorische akkerlaag als bewijsmateriaal dat Heiloo al in de prehisto
rie bewoond werd. De omvang van de bewoning lijkt aanzienlijk te zijn toegenomen in de
Romeinse tijd, gezien de vele inheems-Romeinse vindplaatsen. Er kan binnen de huidige
gemeentegrenzen van Heiloo zelfs een terrein worden aangewezen dat vanaf de Bronstijd
tot op heden in gebniik is geweest. Het gaat om het gebied dat vroeger onder het ambacht
Oesdom viel. Deze bewoningskern is dan ook veel ouder dan die van het het noordelijk
gelegen deel, het eigenlijke Heiloo. Zoals de naam van de laatstgenoemde doet vermoeden
was daar mogelijk een heidens heiligdom gelegen dat in ieder geval in de Vroege
Middeleeuwen en misschien nog wel veel eerder in gebniik was bij de lokale bevolking.
Ten tijde van Willibrord was er geen bewoning rond de plaats waar de Willibrordslegende
van Heiloo zou ontstaan. Dit is niet zo heel eigenaardig, aangezien voorchristelijke
heiligdommen veelal in onbewoonde streken waren gelegen. Bij het stichten van kerken
hadden de zendelingen vaak de voorkeur voor oude heilige plaatsen, zodat we wellicht de
ligging van een oud heidens heiligdom kunnen verwachten op de plaats van het Witte
Kerkje.
In ieder geval was er ten tijde van Willibrord geen bewoning rond bovengenoemde
Tieilige plaats'. In de loop van de Middeleeuwen zou dat gaan veranderen. Met de
stichting van de kerk ontstond er een nieuwe bewoningskern. Steeds meer mensen gingen
rond de kerk wonen. De oude bewoningskern, gelegen in Oesdom, kwam daardoor in de
loop van de tijd in de schaduw te staan van Heiloo. Uiteindelijk werden beide samenge
voegd, hetgeen eigenlijk inhield dat Oesdom tot Heiloo ging behoren.
Hier stopt ons verhaal. We zijn in het historische tijdperk beland. Het is echter een
illusie om te veronderstellen dat vanaf de oprichting van de kerk alles wat in Heiloo
plaatsvond ook schriftelijk werd vastgelegd. De historische bronnen vertellen ons veel,
maar lang niet alles. Er zijn talloze ontdekkingen gedaan die dateren van na de komst van
Willibrord en ons informatie verschaffen over onderwerpen die in geen enkel geschrift
zijn terug te vinden. Deze bodemvondsten kunnen hier echter niet meer besproken
worden, want dat zou minstens een klein boekwerk in beslag nemen.
Zonder de hulp van vele mensen had dit artikel niet tot stand kunnen komen. Zij brachten
de bouwstenen voor het archeologische verhaal bijeen. Hetzelfde geldt ook voor diegenen
die bodemvondsten hebben gemeld of zelfs hebben geschonken aan de Archeologische
