LANDGOED NIJENBURG
Het onderstaande verhaal is een samenvoeging van
een paar korte voordrachten, die ik over Nijenburg ge
houden heb. De eerste keer dat ik over dit landgoed
vertelde, was bij de opening op 26 September 1987 van
de tentoonstelling over Nijenburg, die de Vereniging
"Oud Heiloo" had georganiseerd (Graag verwijs ik in dit
verband naar het voortreffelijke boekje dat wijlen de
heer J.H. Rombach ter gelegenheid van deze tentoonstel
ling schreef).
De naam Nijenburg stamt uit de 13e eeuw. In die
tijd had Floris V veel last van de West-Friezen. Om
Alkmaar en het land ten zuiden daarvan te beschermen
tegen hun woeste aanvallen liet hij ten noorden van de
stad drie burchten bouwen: de Middelburg ten noordwes
ten, de Torenburg vlakbij waar nu de Friesebrug is, en
de Nijenburg, de grootste van de drie. De fundamenten
van de Nijenburg zijn nog duidelijk zichtbaar in Ou-
dorp, even ten zuiden van de Hoornse Vaart aan de oost
kant van de volkstuintjes aldaar.
In de 15e eeuw behoorde een (bastaard)tak van de
Van Egmonden en de Van Foreesten tot de magistraten
van de stad Alkmaar. In die tijd stelden de graven
van Egmond in 's-Gravenhage hun bloedverwanten in Alk
maar aan als rentmeester, baljuw en kastelein van (wat
de West-Friezen hadden overgelaten van) het kasteel
Nijenburg. Geldgebrek noopte de Haagse Egmonden de
burcht met de landerijen en rechten in 1556 te verkopen
aan de beheerders. Dezen voegden toen de naam van hun
kasteel toe aan hun eigennaam. Zo ontstond het geslacht
Van Egmond van de Nijenburg. Zij kochten in die tijd
ook grond in de banne van Heiloo. In de 17e eeuw
bouwden zij daar een boerderijachtig buitenhuis,
Ieperlaan geheten. De fundamenten hiervan zijn in de
directe omgeving van het huidige Nijenburg te vinden.
=12=
