3 de oude nederzettingen is een put, op het abdijterrein gevonden, gemaakt van graszoden, plaggen, gestoken in kleigrond. De put rust op een vierkante houten bodem; verder zijn er gevonden een scherf van een ronde Romeinse dakpan met een legerstem- pel: "exercitus Germanicus inferior", gevonden tijdens opgra vingen in 1947, en een terra nigra potje, dun en fijn als porce- lijn. Rond 700 zijn er op deze plaatsen duidelijk tekenen van be woning. We weten uit de oudste bronnen van de geschiedenis van Sint Adelbert, een gezel van Willibrord, dat hij begraven is in Egmond. Hieruit heeft men geconcludeerd, dat hij diaken zou zijn geweest van de kerk van Heiloo. Dit is niet zeker; waarschijlijk is, dat hij als rondtrekkend diaken vanuit Heiloo de zielzorg in deze streken uitoefende. Op zijn graf is een hou ten kerkje gebouwd, zodanig, dat het graf achter het altaar in het kerkje kwam te liggen. In 1924 heeft Prof. Holwerda van Leiden opgravingen verricht op het terrein van de Adelbertus- akker. Hij heeft rond de oude put, die alle eeuwen door is blijven bestaan funderingen gevonden van een kerkje met koor en absis. Dit is vermoedelijk de kerk van 1113, waarvan we weten, dat zij van steen gebouwd is op de plaats waar een hou ten kerk heeft gestaan. Deze kerk deed als parochiekerk dienst. Op de plaats van de funderingen is een muurtje gebouwd, van tufsteen, zodat nu nog de omvang van het kerkje te zien is. Het onderste gedeelte van de Adelbertusput is uit de Middeleeuwen, het bovenste een opbouw uit de vorige eeuw. In de 9e eeuw heeft Lodewijk de Vrome de Noorman Rorik (Runxputte= Roriksput met gebied in deze streken beleend. Een zekere Godfried, een Deen, is hem opgevolgd. Toen deze te eigenmachtig optrad, ontbood keizer Lotharius hem bij zich. Hij werd vergezeld van twee aanzienlijken uit zijn gevolg, Ge- rulf en Gardulf. Zij lokten een ruzie uit en vermoordden God fried, aldus handelend volgens de instructie van de keizer. Uit dank werd Gerulf beleend met de goederen van Godfried en aldus werd hij de stamvader van het Hollandse gravenhuis. Hij kreeg onder meer de kerk van Sint Adelbert te Egmond. Hieruit blijkt dat Egmond een voorname plaats innam: het werd apart genoemd bij de schenking aan Gerulf. Zijn zoon Dirk I heeft van dit centrale punt gebruik gemaakt door er een kloos ter te stichten. In die tijd was het overigens vrij normaal, een kerk te stichten waar men met de leden van zijn geslacht be-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Heylooer Cronyck | 1977 | | pagina 5