Bewijs van Lidmaatschap
AIpm Yorgaflorini
Roomsch Katholieke Kiesvereeniging
De activiteiten
R K. Kiesvereeniging
op 20KDAG18IIIN), des avonds halfzeven,
21. R.K. Kiesvereeniging Eendracht Maakt
Macht
Aanleiding
Ergens in het archief kwam ik het lidmaatschapsbewijs
tegen van de heer P. Velzeboer van de Roomsch
Katholieke Kiesvereeniging "Eendracht maakt Macht".
„Bendracht maakt Macht/'
Jfttr ftCrC'S- «-
Daarnaast vond ik ook het bijbehorende reglement en
daarmee hield het wel op. Na wat zoeken op internet
blijkt dat er in de jaren 1900-1940 in meerdere plaatsen
dit soort kiesverenigingen actief waren. Niet alleen van
katholieke pluimage, maar keurig ingedeeld naar de
verschillende zuilen.
Algemeen
Eind 19e eeuw was het mogen stemmen nog
voorbehouden aan een kleine groep mannelijke burgers.
Ook moest men over een behoorlijk flink inkomen of
vermogen beschikken om stemgerechtigd te zijn. In de
periode van 1900 - 1920 werd in stappen het algemene
kiesrecht ingevoerd en mocht een ieder vanaf 25 jaar
deelnemen aan de verkiezingen. Maar op wie moest
je stemmen? Wie stelden zich verkiesbaar? Er werden
kiesraden of kiesverenigingen opgericht die kandidaten
selecteerden voor de verkiezingen. Vanuit deze
kiesraden ontstonden landelijke en regionale partijen.
De verzuiling was geboren en vooral de katholieke
bevolking liet zich niet onbetuigd. Er kwamen landelijke
katholieke politieke partijen, zoals de RKVP en later de
KVP. Daarnaast ontstond het katholieke onderwijs en
kwamen er katholieke vakbonden, sportverenigingen,
enzovoorts. Deze verenigingsstructuur gold ook voor
liberale en/of christelijke partijen.
Wat gebeurde er in Akersloot?
In Akersloot werd de Roomsch Katholieke
Kiesvereeniging Eendracht Maakt Macht opgericht.
We weten niet de exacte oprichtingsdatum of hoelang
18
de vereniging heeft bestaan, maar gezien de berichten
in de krant zal de oprichting rond 1900 geweest zijn.
Waarschijnlijk was de vereniging in eerste instantie
vooral actief voor de gemeenteraadverkiezingen. Er is
nog een reglement aanwezig waarin de doelstellingen
van deze vereniging staan vermeld.
Lid worden en contributie
Om lid te worden moest men zich bij de secretaris of
een der leden aanmelden. Wel diende men katholiek en
minimaal 21 jaar oud te zijn. Tot 25-jarige leeftijd mocht
je aan de discussies meedoen, maar nog niet stemmen
bij de verkiezingen. "De contributie is 50 cent voor de
gegoeden en 25 cents voor de minder gegoeden, welke
som voor 1 juni moet worden betaald."
Bestuur
Het bestuur bestond uit 8 personen: een voorzitter, een
secretaris, een penningmeester en vijf commissarissen.
Elk bestuurslid werd gekozen door de leden door
meerderheid der uitgebrachte stemmen. De voorzitter,
secretaris en penningmeester dienden drie jaar, de
commissarissen hadden één jaar zitting. De keuze
geschiedde d.m.v. "ondergeteekende billetten". In het
reglement stonden ook de namen van de bestuurders,
nl. G. Groot, voorzitter, G. A. E. Wilken, secretaris, en
P. Veldt, penningmeester.
Wat was nu het doel van de vereniging? Dat halen we
niet direct uit het reglement, wel staat er: "De leden
worden dringend verzocht de verkiezing der candidaten
te bevorderen, door alle middelen, die hun door de wet
en het geweten veroorloofd zijn." Vrij vertaald zijn de
doelstellingen: stimuleren dat katholieke Akersloters
zich verkiesbaar stellen voor de (lokale) verkiezingen,
het houden van lezingen en debatten en het stimuleren
dat katholieke kiesgerechtigden zoveel mogelijk op
katholieke partijen en/of personen stemmen. Daarnaast
had het bestuur nog een taak. Akersloot was ingedeeld
in vier wijken. In het
reglement staat: "In
elke wijk zullen twee
bestuursleden den
bloei der vereeniging
helpen bevorderen
en mede werken tot
krachtig optreden bij
de verkiezing."
te AKERSLOOT,
Candidaatitelliog voor den
Gsmeeiiterasd,
Trouwe opkomat gswtnaoht.
Persbericht m.b.t. de R.K.
A K K KS L [JO'f.
voor den
SdlitBK bet Bestuur.
CJ_d-f.
Srrrrtari*.
van de
bij den heer O, DEKKER.
Agenda:
