9 t/m 19. De vakbonden in Akersloot
Het ontstaan van vakbonden
Het ontstaan van vakbonden kan niet los gezien worden
van de industriële revolutie (mechanisering), die massa-
arbeid in fabrieken en werkplaatsen tot gevolg had.
Arbeiders werden gedwongen tot onmenselijke lange
werktijden. De grote tegenstellingen in de maatschappij
en materiële nood onder de arbeidersbevolking
groeiden. Bij werkloosheid, ziekte en ouderdom
liepen zij ondraaglijke risico's. De eerste vormen
van samenwerking zijn ontstaan met het oprichten
van ziekte- en werkloosheidskassen, een vorm van
onderlinge solidariteit om de ergste nood bij ziekte
en werkloosheid op te vangen. Uitkeringen van
overheidswege bestonden er immers niet. De oprichting
van plaatselijke vakbonden maakte arbeiders bewust
van hun afhankelijkheid van de werkgevers en de
kracht van gezamenlijk optreden. De eerste plaatselijke
vakbond in Akersloot was de R.K. Volksbond.
arbeidersbeweging. Vanuit de Volksbond kwamen
o.a. voort: Herwonnen Levenskracht tot bevordering
van de volksgezondheid en bestrijding van tbc, de
leesbibliotheek, toneelvereniging St. Willibrordus, een
gezamenlijke inkoop van brandstoffen (een wagon
kolen, die op het station van Uitgeest stond en waarvoor
elke week geld werd opgehaald door een bode), een
fonds voor dragers voor overleden leden, verschillende
vakverenigingen, zoals de LTB, de Middenstandsbond,
de Fabrieksarbeidersbond St. Willibrordus en de
Bouwvakarbeidersbond St. Joseph.
De katholieke vakbonden
De R.K. Volksbond in Akersloot werd opgericht op 19
maart 1919, door een voorlopig comité met als leden Jan
Tiebie Jaczn, Jan Krom, P. de Groot en Simon Schoon.
De leden betaalden 10 cent contributie per week. Bode
Cor de Jong ging daarvoor de deuren langs. Deze
Volksbond bestond al in tal van plaatsen, Akersloot kon
niet achter blijven. Voor arbeiders en middenstanders
was het een slechte tijd en de katholieke kerk wilde een
organisatie hebben, die zich inzette voor de belangen
en noden
deze
van
mensen,
en dat
755
Het bestuur van de K.A.B., omstreeks 1955.
Staand v.Ln.r.: Piet Buur, Gerrit Leijen, Arie Schoorl, Joop Kerssens
en Jan Putter.
Zittend v.Ln.r.: Piet Leijen, Antoon Leijen, kapelaan de Boer en
Jaap Baltus.
Alle leden droegen elke week wat centen bij voor de
werklozenkas, waaruit men bij werkloosheid 6 weken
lang een uitkering kreeg van ongeveer 10,00. Ook
toen niet veel, maar men was er toch mee geholpen.
Op allerlei manieren werd geprobeerd om de noden
te verlichten. Na de tweede wereldoorlog veranderde
de Volksbond in de Katholieke Arbeidersbeweging,
Brief over de oprichting van de Fabrieksarbeiders-
bond St. Willibrordus in 1920
binnen de eigen katholieke gemeenschap.
Zo konden er allerlei initiatieven ontplooid
worden om mensen te helpen en zouden
ze zich niet aansluiten bij de socialistische
16
De Katholieke Arbeidersjeugd van Akersloot, 1947, met o.a. Pastoor v. .d. Berg, Jan
Dekker, Herman Leijen, Paul Kerssens, Cor Schut, Aak Buur, Piet van Diepen en
Jan Putter
Nederl. R. K. Fabrieksarbeiders(sters)-Bond „St. Willibrordus"
X V
