de jeugd bestemd. Ik noem hier nog een
boek, door ons het beestenboek genoemd
een verzameling kleine kopergravuren
van Steden, dorpen, kasteelen en huizen
in ons Land, en een rolletje gekleurde
prenten. Het beestenboek was een soort
natuurlijke historie en begon met de mens,
waarvan echter geen afbeeldingen, zodat
dit gedeelte ons volstrekt niet aantrok.
Ik geloof dat dit ook maar goed was,
want zoals ons later bleek toen we wat
beter lezen konden, bevatte die afdeling
de onmogelijkste anecdoten. Om maar
iets te noemen de geschiedenis van een
vrouw die vierhonderd kinderen tegelijk ter
wereld bracht. De 2e afdeling, dieren was
in dat opzicht niet minder curieus, want
daarin vond men ook allerlei fabeltjes en
onmogelijke dingen verhaald, zoals van de
vogel Phenix van een zeemeermin door
melkmeisjes in de Purmer toen dit nog
water was, gevangen, en onder de naam van
het groene wijf naar Edam gebracht, waar
zij heeft leren spinnen en ook nog tekenen
van Godsdienst heeft gegeven, waarom bij
haar afbeelding een crucifix aan de wand
dan ook niet ontbrak. Op de vraag aan mijn
Moeder of er werkelijk zeemeerminnen
bestaan hadden of nog bestonden, gaf zij
ten antwoord dat zij dat niet geloofde en ze
ook nooit gezien had, even min als draken
en de vogel Phenix, waarvan afbeeldingen
in het boek stonden. Daarvan kwam het dat
het beestenboek later ook wel leugenboek
genoemd werd. Dat boek, afkomstig uit mijn vaders bibliotheek
is er nooit weer in terecht gekomen, daar het voortaan als
kinderprentenboek werd beschouwd en ik herinner mij er dikwijls
mee in de kinderstoel gezeten te hebben om de prentjes te bekijken.
Jammer dat het gedeeld heeft in het lot van de meeste kinderboeken,
waarvan men de fragmenten later bij de prullen vindt, want het was
in ieder geval een merkwaardig boek, dat een zeldzaam kijkje gaf
op het volksgeloof in de 18e eeuw. Met de oude atlassen en kaarten
is dat beter gegaan daar deze nog in mijn bezit zijn terwijl ik er
steeds de meeste zorg voor draag. De bundel prentjes voorstellende
steden, dorpen, kasteelen en huizen waren alle ongeveer van 't jaar
1735 of daaromtrent, de tijd van steken en hoepelrokken welke
laatste mode zich nog eens herhaalde omtrent 1864 ongeveer.
50
AFJBKEI.DING. van de Meermi n, (GroemieWyf), m de:
Purmer-meer Gevangen A" )0.3. na de SCHILDERT
Daarvan Aangende:
liet Brinfenfiof "tot EDAM.
'Het Groene Wijf van Edam', volgens het volksgeloof
gevangen in het water van de Purmer en daarna aan land
gebracht waar ze, een soort van meermin, blijkbaar ook
kon leven.