Aanleg van de waterleiding in Nederland
Aanleg waterleiding in
de duinen bij Schoorl
circa 1921.
Foto NV PWN)
Aanleg van de water
leiding in Bergen 1923.
(Foto NV PWN)
lige dokterspraktijk). Een tweede pomp was gelegen achter
de voormalige brandweerkazerne aan de Raadhuisweg. Al
het water van het dak van de Hervormde Kerk werd via een
lange regenpijp naar deze regenbak afgevoerd. Op deze regen
bak was een handpomp aangesloten. Ook bij de katholieke
kerk aan de Julianaweg was een grote regenwaterbak, die al
het regenwater van het kerkdak opving. Deze bak stond on
der het toezicht van "Het Gele Kruis", een katholieke organi
satie die waakte over de gezondheid en hygiëne van de inwo
ners. Voor zover bekend mochten ook inwoners zonder of
van een andere geloofsovertuiging uit deze regenwaterbak
water halen. In de archieven staat dat "Het Gele Kruis" twee
regenwaterbakken met pompen beheerde. Bekend is de
regenwaterbak bij de katholieke kerk. Waar de tweede
regenwaterbak was, heb ik nog niet kunnen achterhalen.
Rond 1870 werd in grote steden, zoals Amsterdam en Rotterdam,
gestart met de aanleg van een waterleidingnet.
Grote investeringen werden gedaan om de wa
terleiding en pompstations met filterbakken aan
te leggen. Door de industriële ontwikkeling en
snelle uitbreiding van de steden was de aanleg
van de waterleiding dan ook succesvol. In de
kleinere steden en op het platteland werd vrij
wel niets gedaan. Uiteraard niet zonder gevol
gen, zoals blijkt in Zaandam waar rond 1910
opnieuw veel inwoners het slachtoffer waren
van cholera. Niet alleen in de steden maar ook
in Akersloot en Uitgeest vielen slachtoffers. De
overheid greep in en het Rijksbureau Voor
Drinkwatervoorziening, maakte een totaalplan
om alle steden en dorpen te voorzien van drink
water. De meeste gemeenten waren niet draag
krachtig genoeg om zelf een waterleiding te fi
nancieren, daarom werd in 1920 het PWN op
gericht. Een van de eerste activiteiten van het
PWN was het samenvoegen van een aantal be
staande waterleidingbedrijven in Noord-Hol
land zoals Alkmaar, Beverwijk, Bergen en
Zaandam. Deze bedrijven vormden de basis voor het Provinciaal
Waterleidingbedrijf Noord-Holland. In de duinen van Noord-Hol-
62