Regenbakken en grondwaterputten in Akersloot
Hervormde kerk met
lange regenwaterpijp
richting de waterbak
gelegen achter de
toenmalige
brandweerkazerne.
(Foto Jac. Zweeris)
In de kleinere steden en dorpen was de watervoorziening door de
inwoners zelf geregeld. Goed regenwater en grondwater waren
daarom een economische factor van belang. Een veel gebruikte me
thode was om via een grondwaterput of een handpomp grondwater
te winnen. Dit kan alleen als de kwaliteit van het grondwater goed
is. In de omgeving kwam ook veel brak grondwater voor op geringe
diepte. Het schone en zoete grondwater zat op een grotere diepte
en was daardoor moeilijk bereikbaar. Vooral in de polders, zoals de
Schermer, was brak grondwater een probleem. Daarnaast werd ook
het opvangen van regenwater in putten, tonnen of ondergrondse
regenbakken vaak toegepast. Het regenwater, dat van het dak
stroomde, liep via regenpijpen in de bak, put of ton. De ondergrondse
regenbak moest natuurlijk wel schoon blijven. Hiervoor was ook
een oplossing. Er werd vaak een zeelt ingedaan om het water helder
te houden. Deze schuwe vis eet vooral alg en is daardoor zeer ge
schikt om in regen waterbakken of putten te houden. De regenbakken
waren gemaakt van metselwerk en later ook van beton. De bak had
meestal een ronde vorm. Daarnaast werden de regenbakken regel
matig schoongemaakt. Deze
jaarlijkse traditie werd gedaan in
de zomer als de regenbak (bijna)
leeg was. Het was typisch een
klus voor kinderen want de bak
ken waren zo nauw dat er vaak
niet genoeg ruimte was voor een
volwassene om in de bak te
klimmen. Daarom ging een kind
via een ladder naar beneden. De
laag drab onder in de bak werd
in emmers geschept en uit de bak
gehaald. Daarna werd de bak
schoon geschrobd. Menig
oudere Akersloter zal niet met
plezier terugkijken op dit jaarlijks terugkerend karweitje uit zijn kin
dertijd. Soms hadden de bewoners zowel een regenbak als een
grondwaterput of pomp, want vooral in droge zomers was de bo
dem van de regenwaterbak snel bereikt. Er waren ook bewoners die
helemaal geen goede put of bak hadden. Op verschillende plaatsen
in het dorp waren daarom gemeenschappelijke of openbare
grondwaterputten of bakken met pompen. Een pomp was gelegen
op de hoek Julianaweg/Raadhuisweg (Dorpsstraat, bij de voorma-
61
