Binnenscheepvaart rondom Akersloot (deel 1)
Voor handel, vervoer en visserij is de scheepvaart rond Akersloot, mede door de gunstige ligging van het dorp. van grote
betekenis geweest.
In 1276 verleende Floris V tolvrijheid voor de hulp van Akersloot tegen de Westfriezen. De binnenschippers konden
vanaf die tijd tolvrij goederen binnen hun rechtsgebied brengen. Er was één uitzondering: de tolvrijheid was niet van
kracht op het vervoer van zout. Akersloot was, samen met Hoorn, een van de eerste plaatsen die zout vervoerde, waarbij
Akerloot zich toelegde op Zevenbergs of steenzout. Zuivelprodukten werden afgezet om zout aan te kopen. In een tol-
rekening van Spaarndant over 1391-1392 vinden we de zuivelprodukten terug: "ontfaen op Sint Jacops dach (27-7-1391)
vanden scepen die uyt Aeckersloter marct quamen ende hadden in vijftalf dusent casen (4500 kazen) ende XXIII vaet
butter (23 vaten boter) daer".
In 1398 werd in een akte de Akersloter Jaarmarkt genoemd, toen de inwoners van Schermereiland het privilege kregen
om hun zuivelprodukten, vee en andere goederen op "onse jaermarcten tot Haerlem, tot Alcmaer, tot Beverwijck, ende tot
Aeckersloot" te verhandelen.
In de jaren 1439-1441 kwamen in het Overijsselse Kampen schepen die vanaf de markt in Akersloot over de Zuiderzee
waren gevaren. In totaal werd in die periode 53 maal een schip geregistreerd dat vanaf Akersloot kwam. Zout kwam het
meest voor in de lading. Ook werden kaas, boter en haring naar Kampen verscheept. In 1379 zeilde een schipper langs
Heusden met tien vaten bier en in 1570 werden 23 Akersloter schepen geregistreerd in de tolregisters van Iersekeroord bij
Arnemuiden.
In Brabant en Zeeland werd buitendijkse grond afgegraven waaruit zout werd gewonnen. Vanaf Akersloot voeren de
binnenschippers met zuivelprodukten via het Alkmaardermeer, dat vroeger de Lange Meer werd genoemd, de Krommenije
of de Zaan en via Spaarndam naar het zuiden. Met zout geladen kwamen de schepen uit Brabant en Zeeland terug via
Delft, Gouda of Leiden.
Ook in 1514 werd de Akersloter binnenscheepvaart vermeld. Zij "hebben oock 14 Rijnscepen die overall om vrachtvaeren".
Voor de binnenscheepvaart en ook voor de visserij waren schepen nodig. Scheepsbouw bezat Akersloot al vroeg.
31
