5
lis een arrondissements-rechtbank, welke in de oostelijke vleugel van het stadhuis te Alkmaar gevestigd was, zijn de
stukken verloren gegaan.
;sloten
Tussen de 14e en 18e eeuw was het strafstelsel gebaseerd op vergelding en moest afschrikken. Om die laatste
etwelk reden werden de straffen openbaar voltrokken.
aken. Men ging van de gedachte uit dat het zien van de tenuitvoerlegging van de straf anderen ervan weerhouden zou
de, de misdaden te begaan. Er was nog geen eenheid in de toepassing van het recht. Het grondgebied was ingedeeld in
van 2 een aantal rechtskringen. Iedere rechtskring regelde de strafmaat zelf. De straf kon dus per rechtskring
/an de verschillen, maar altijd waren de staffen zeer zwaar en wreed. Men zag toen vrijheidsbeneming nog niet als straf;
daardoor bestond er een grote verscheidenheid aan lijfstraffen.
2achet Op een groot aantal misdrijven stond de doodstraf. Dit was de zwaarste straf en kon op verschillende manieren
en de ten uitvoer worden gebracht, b.v. door radbraking, onthoofding of ophanging.
ik zijn Naast de doodstraf speelden de lijfstraffen een grote rol: voor de kleinste vergrijpen werd men zeer zwaar
ïderen gestraft. Kleine diefstallen, bedelarij of landloperij kon bestraft worden met het afsnijden van een oor. Legde
iemand een valse getuigenis af, dan kon een hand worden afgehouwen. Op laster en meineed stond de straf van
mende het doorsteken of afsnijden van de tong. Deze en nog andere vormen van lijfstraffen zoals geselen en
ven in brandmerken werden pas in 1854 uit het recht verwijderd. De reeds beperkte doodstraf werd in 1870 afgeschaft.
Dirk Tijdens het bewind van Lodewijk Napoleon werd op 1 februari 1809 het "Crimineel Wetboek voor het Koninkrijk
Holland" ingevoerd.
Het strafrecht in dit Wetboek, was zeker voor die tijd zeer humaan en zelfs mild te noemen. De doodstraf bleef
gehandhaafd, maar het tentoonstellen van lijken van terechtgestelden werd afgeschaft. De lijfstraffen werden
beperkt tot geselen en brandmerken. De straffen werden nog wel in het openbaar voltrokken.
In Alkmaar stond het schavot opgesteld aan de achterkant van het stadhuis, op de hoek van de Schoutenstraat en
Breestraat (hier is voor het laatst binnen Alkmaar op 22 juni 1816 een doodvonnis ten uitvoer gebracht).
Na 1817 werd het schavot verplaatst naar het plein voor het tuchthuis in de Gasthuisstraat. De schavotstraffen
werden voltrokken na het luiden van de klok op zaterdag. Dit klokgelui lokte een groot aantal toeschouwers,
waaronder veel van buiten Alkmaar gekomen marktbezoekers.
an de
ing en
njarig
