genoemd, terwijl de vergadering van buren de vroedschap heette. Ambachtsbewaarders of burgemeesters bestonden
in Akersloot niet, maar in dorpen als Schellinkhout, Oostzanen, Uitgeest, Wormer, Broek en Jisp wel. Dat in
Akersloot de vergadering van buren vroedschap in plaats van buurspraak werd genoemd komt in de bronnen maar
éénmaal voor: in 1684 namen schepenen en bueren als vroetschap beslissingen.
De beslissingen werden op een plaats genomen, die in de Middeleeuwen dinglistal heette, maar in de 17de eeuw
rechthuis werd genoemd. In Akersloot stond in 1681 zo'n rechthuis, in de Kerkbuurt. Schout en schepenen zorgden
daar niet alleen voor de rechtspraak en het algemene bestuur, maar ook voor waterstaatszaken. In die hoedanigheid
waren zij dijkgraaf en heemraden, zoals gebruikelijk was in het Noorderkwartier.
De schout werd voor het leven benoemd, terwijl de schepen slechts voor één jaar werd aangesteld. Hij kon wel
meer dan één keer tot schepen worden gekozen, maar dan moest daar altijd minimaal een jaar tussen zitten. Vanaf
het midden van de 17de eeuw werd een schepen steeds vaker meerdere jaren achtereen benoemd. In dezelfde
periode trad een bevolkingsvermindering op en mogelijk ook een verarming, waardoor steeds minder mensen in
Akersloot voor het schepenambt in aanmerking kwamen.
Het aantal schepenen tussen 1587 en 1740 bedraagt door lacunes in de gegevens niet altijd vijf personen. Toch
zullen weinig schepenen het onderzoek ontglipt zijn, omdat het merendeel verschillende jaren schepen was. Tijdens
de genoemde periode zijn in totaal 260 verschillende schouten, schepenen en secretarissen gevonden. De meesten
hebben hun handtekening onder officiële stukken geplaatst zodat verwarring bij identieke namen vrijwel niet
voorkomt. Het is opvallend dat maar een heel enkele keer iemand in plaats van een handtekening een merkteken
neerzette. Hieruit blijkt dat analfabetisme weinig voorkwam.
Door middel van deze handtekeningen is het mogelijk schippers binnen deze groep te traceren, want hun sig
naturen zijn ook in bevrachtingscontracten te vinden. Helaas bestaan geen handtekeningen van alle functionarissen
en schippers, zodat vooral diegenen zonder achternamen en handtekeningen moeilijk zijn te koppelen. Van de 200
schippers oefenden zeker 31 man een schout-, schepen of secretarisambt uit, terwijl bij 27 niet met zekerheid is te
zeggen of zij zo'n ambt uitoefenden. Schipper was 11,9% tot 18,5% van die functionarissen. Van de 200 schippers
heeft 15,5% tot 24% zo'n functie één of meerdere jaren vervuld.
Vrijwel alle schouten, schepenen en secretarissen zijn gevonden, maar lang niet alle schippers. Het percentage
ligt dichter bij de 24% dan 15,5%. In vergelijking met andere dorpen, waar een soortgelijk onderzoek is gedaan voor
kortere perioden, komt Akersloot gunstig naar voren. In Graft werden tussen 1650 en 1695 drie schippers schepen
30
