Ter illustratie van bovenstaand artikel over de Egmonder Tollen vindt u
hieronder vijf interessante stukjes die laten zien hoe het er toentertijd aan toe
ging-
Geld zoek?
De gemeente Egmond aan Zee mocht van Koning Willem II in 1845 een lening
uitschrijven van 18.000 gulden om de kosten te dekken van het leggen van een
straatweg, het bouwen van een tolhuisje en het opzetten van een tolboom(2b). Het
werk werd op 15 april 1846 aanbesteed en gegund aan de goedkoopste inschrijver,
Frederik Best uit Groothuis, die intekende voor 14.400 gulden. Waar is de rest van
het geld gebleven?
Bekijk voor het antwoord op deze vraag eerst nog eens Afb. 5. De nieuw geplande
straatweg loopt slechts voor een klein deel over een bestaand tracé; het grootste
deel wordt gevormd door een recht stuk weg dwars door het duin. Het daarvoor
benodigde grondwerk had de gemeente in de winter 1845-1846 zelf laten
uitvoeren door eigen ingezetenen(11). Zo profiteerden sommige Derpers al van de
nieuwe weg voor deze werd geopend!
Inhalige tolgaarder
De toltarieven in Egmond aan Zee bleven gedurende de 80 jaar waarin er betaald
moest worden, constant. Voor een handwagen met vier wielen bijvoorbeeld moest
men 5 cent betalen.
Het publiek dat Egmond aan Zee bezocht, veranderde in die 80 jaar wel. Zo nam
het toerisme in het begin van de twintigste eeuw toe en kwamen er vakantiegangers
met kinderwagens en sportkarren (bolderkarren). Dat zijn karren met vier
wielen', moet de tolgaarder gedacht hebben. 'Dat is dus 5 cent'.
Kennelijk was het gemeentebestuur van Egmond aan Zee het daar niet mee
eens. Men wilde het dorp niet onaantrekkelijk maken voor bezoekers. In de
voorwaarden van de verpachting voor de periode 1921-1925 staat dan ook dat
het geldende tarief zo moet worden opgevat dat kinderwagens en sportkarren
niet aan tolheffing onderhevig zijn. Ook voor het vervoer van materialen naar de
gemeentelijke begraafplaats of voor aanleg en onderhoud van de dorpswegen,
mocht geen tolgeld gevraagd worden(2a).
Petitie voor straatweg
De plannen voor de aanleg en bestrating van de Egmonder Straatweg konden
destijds op de instemming van de plaatselijke bevolking rekenen, often minste op
die van een deel daarvan. Er kwam beginjaren veertig van de negentiende eeuw
een steunbetuiging die werd ondertekend door 45 Derpers. Eerste ondertekenaar
was overigens burgemeester en gemeentesecretaris P. Nierop. De petitie luidde
als volgt(2b):
124
Geestgronden, 24 (2017), nr. 4
