Conclusie
Egmond aan Zee had zwaar te lijden onder het franse bewind. Toen keizer
Napoleon de visserij vrijwel volledig verbood verviel het dorp in diepe
armoede. De eigenzinnige vissers, zeer antifrans gezind als zij waren
geworden, veroorzaakten relletjes waarbij ook de lokale schout en de baljuw,
in hun bemiddelende rol tussen burgers en hogere overheid, ruzie kregen hoe
de orde te handhaven. Deze antifranse gezindheid van de Derpers moet de
hoofdoorzaak zijn geweest waarom ongeveer veertig van de vijftig mannen
tussen de 20 en 23 jaar oud in 1811 zich niet in het Registre Civique lieten
inschrijven.
114
Bronnen en noten
1. Geijan Zwaan. Le Registre Civique de Egmond sur Mer. Geestgronden 2016, nummer 1.
De Binnen-Egmonden anno 1811. Geestgronden 2017, nummer 1
2. Vissers, Willem. Vissersdorp v.s vissersdorp. De Volkskrant 19 september 2017.
3. Joor, Johan, De Adelaar en het Lam. Onrust, opruiing en onwilligheid in Nederland
ten tijde van het Koninkrijk Holland en de Inlijving bij het Franse Keizerrijk.
Amsterdam 2000. De illustraties bij dit artikel komen ook uit deze zeer uitgebreide
dissertatie.
4. Al in het jaar 1748 is er een contract gesloten tussen 32 reders en stuurlui tot oprichting van
een gemeene casse of buul. Elk lid moest wekelijks f 1,- storten ter bestrijding van onkosten
bij verlies van schuiten, hoek- of scholwant wegens vijandelijke acties of als uitkering
aan slachtoffers van ziekte of verwonding en aan nabestaanden bij gevangenschap.
Regionaal Archief Alkmaar. ORA Egmond-Binnen, 1748.02.26. Middeleeuwse gilden
kenden een soortgelijke gemeenschappelijke verzekering. Al in de zestiende eeuw hadden
de vissers uit Groot Schermer en De Rijp zo'n gemeenschappelijke buul om vrouw en
kinderen geldelijk te ondersteunen als vader niet thuis kwam van zee. (Harry de Raadt,
archivaris RA Alkmaar).
5. RijksarchiefNH/toegang 13/Relatieven verbaal (301) 2 oktober 1809.
6. Nederlandse Militaire Historie/Militaire Geschiedenis/Onderwerp/Defensie.nl.
7. In het register staat ook een aantal personen met de geboorteplaats 'Egmond'. Te oordelen
naar de namen zijn daar mogelijk twee of drie Egmondzeeërs onder die niet in het register
van 'Egmond aan Zee' voorkomen.
Geestgronden, 24 (2017), nr. 4
