Hoe het toe kon gaan op een dorpsschool
Vaak hoort men over vroeger tijd dat kinderen op school flink gestraft konden
worden en dat ouders het daar vaak mee eens waren. "Je zult het er wel naar
gemaakt hebbenKinderen moesten soms oppassen dat ze thuis ook nog
niet eens straf kregen.
Dat het vroeger ook heel anders kon gaan blijkt wel uit sommige
rechtbankverslagen. Ouders komen daarin met geweld op voor de rechten
van hun kind. Volgens onderstaande verhalen kwam dat meermalen voor in
het Egmond aan Zee aan het begin van de twintigste eeuw. Meester Laroij zal
wat met de derpers te stellen hebben gehad.
Op 23 mei 1912 verschijnen in de Schager Courant en het Katholiek
Nieuwsblad voor Noord-Holland twee opmerkelijke berichten die laten zien
hoe het er aan toe kon gaan op een dorpsschool:
Lastig volk voor de opvoeders van de jeugd
Piet Dekker van Egmond aan Zee was als beklaagde absent. Hij is blijkbaar
geen erg zachtzinnig mensch, want hij wou den schoolmeester op z 'n donder
geven! Nu is 't wel niet zover gekomen, maar het stond er toch zoet voor. Een
van Piet 's, tot de bevolking van Egmond 's openbare lagere school behoorende
spruiten was in de banken zeker wat ondeugend geweest en wellicht daarvoor
gestraft geworden, wat in de vorige maand vader Piet 's ergernis in hooge
mate opwekte. Hij zou de reputatie van den huize Dekker niet ongewroken
latenZijn jongen door een dorpsschoolmeester gestraftHet was om
te springen uit je vel! Met dreunenden tred schrijdt Pieter den drempel over
en staat voor den verbluften grijzen hoofdonderwijzer Laroij, die het niet erg
op hem begrepen had. Tot meerdere zekerheid requireerde het schoolhoofd
dan ook zijn onderwijzer van "bijstand", de heer Nakke, die geheel unisono
het verzoek des heeren Laroij kracht bijzette. Maar de beide pedagogen
konden wel blijven verzoeken dat Dekker zou ophoepelen, het gaf niets.
Hij wilde niet weg. Hij had nu eenmaal het bordje "verboden toegang"
dat de Burgemeester aan de school had laten timmeren, omdat er wel meer
ontstemde ouders de school wederrechtelijk betreden, getrotseerd en hij
bedreigde den ouden heer Laroij geen beetje, zodat deze wat blij was, zijn
onderwijzer Nakkes bij zich te hebben. Dekker werd wegens zijn onhebbelijk
optreden op de bon gezet en is hier (in de rechtszaal red.) al een oude
bekende. Hij had volgens de mening van den heer Officier niet het recht om in
de school te komen opspelen, en werd bedacht met een eisch tot twee weken
gevangenissstraf.
130
Geestgronden, 23 (2016), nr. 4