De Franse bevelhebber Brune, die zich nog steeds in Bergen bevond, gaf
bevel aan Vandamme om persoonlijk het commando over te nemen van de
Franse troepen die Abercromby's colonne tot staan had gebracht. Daendels
kreeg het commando van Brune om zijn Bataafse cavalerie en infanterie
van zijn positie op de uiterste rechtervleugel via Alkmaar te sturen en de
Franse linkervleugel te versterken. Bij aankomst in Egmond aan Zee merkte
Vandamme dat Abercromby's paardgetrokken artillerie te ver vooruit was
gegaan op het strand. Vandamme dacht dat hij een kans had om de veldslag
in Franse voordeel te keren door met een cavaleriecharge de kanonnen te
veroveren. Maar hij had geen rekening gehouden met de dragonders van
Henry Paget, die hem plotseling overvielen zodra hij de Britse kanonnen
had veroverd. De Franse cavalerie vluchtte in paniek, helemaal terug naar
Egmond aan Zee.
Na deze laatste actie viel het donker en eindigde de veldslag. Abercromby
wist dat hij al voorbij Bergen was opgerukt en besloot de nacht op het strand
door te brengen. Zowel zijn soldaten als zijn paarden kwamen om van de
dorst omdat er weinig drinkwater in de duinen te vinden was.
Brune voelde zich niet direct bedreigd door Abercromby maar had wel door
dat Abercromby de Franse linkerflank aan kon vallen en dat het contact
tussen Bergen en Egmond aan Zee door de Britse troepen was afgesneden.
Hij besloot daarom om zijn positie in Bergen op te geven en de volgende
dag een strategische terugtrekking te beginnen, helemaal terug naar de linie
Wijk aan Zee - Castricum - Uitgeest. De Britten en Russen konden dus verder
voorwaarts gaan en de Egmonden bezetten. Hoewel de veldslag dus met een
klein tactisch voordeel voor de Britten eindigde, was het wel een belangrijke
strategische overwinning voor de Britten. Hoewel de zwaarste gevechten zich
die dag dus net ten noorden van Egmond afspeelden, zou de naam Egmont-
aan-Zeedoor de Britten aan deze slag verbonden worden. De geallieerde
verliezen in de veldslag waren 2.200 doden en gewonden, waaronder veel
officieren, ook negen hogere officieren. De verliezen aan Frans-Bataafse kant
werden geschat op 3.000. Een achttal Britse regimenten kreeg het recht om
de eredistinctie 'Egmont-aan-Zeeop hun vaandels te dragen.
De 3e en 4e oktober stonden in het teken van de voorbereidingen op de
volgende voorwaartse troepenbewegingen. De divisie van Abercromby
verschoof zijn voorposten zuidwaarts tot voorbij Egmond aan Zee en de
Russische generaal Iwan Nikolajewitsj Essen deed hetzelfde ten zuiden van
Egmond aan den Hoef en Egmond-Binnen.
94 Geestgronden, 23 (2016), nr. 2/3
