SLOTFESTIJN
Slotfestijn 'Lamoraal': Egmond in de 16e eeuw
Historisch Egmond heeft speciaal ter ere van het 450-jarig jubileum van de
inpoldering van de Berger- en Egmondermeer gekozen voor Lamoraalals
thema van het jaarlijkse Slotfestijn. Op zaterdag 13 juni zullen enthousiaste
vrijwilligers u weer mee terug nemen naar het Egmond van vroeger. Terug
naar de tijd van de beroemdste graaf van Egmont, Lamoraal, want hij en zijn
prachtige kasteel in Egmond staan centraal tijdens dit gezellige evenement.
Historische context
Lamoraal van Egmont leefde in de 16e eeuw en de Nederlanden vielen onder
het gezag van de Spaanse koning. Het is een donkere, politiek ingewikkelde
periode in onze vaderlandse geschiedenis, waarin Lamoraal een zeer belang
rijke rol speelde. Samen met Willem van Oranje en Filips II van Horne ver
zette hij zich openlijk tegen een aantal zeer impopulaire maatregelen die de
Spanjaarden ons oplegden, zoals de inquisitie. Dit verzet kostte hem, letter
lijk, de kop. Lamoraal van Egmont en Filips van Horne werden beschuldigd
van verraad en gearresteerd. Op 5 juni 1568 werden zij op de Grote Markt in
Brussel onthoofd.
Willem van Oranje ontsprong de dans en onder zijn leiding groeide het verzet
onder het protestante deel van de Nederlanden tegen de katholieke Spanjaar
den. De koning stuurde de hertog van Alva met een groot leger om orde op
zaken te stellen: De Tachtigjarige Oorlog was begonnen. Toen de Spaanse
legermacht in 1573 opstoomde richting Alkmaar, gaf Willem van Oranje aan
geuzenleider Diederik (van) Sonoy de opdracht alle grote gebouwen rond de
stad te verwoesten, zodat het Spaanse leger zich nergens zou kunnen terug
trekken en verschansen. Om deze reden trok Sonoy op 7 juni 1573 met zijn
troepen door Egmond, waar hij, behalve de dorpen, het Slot op den Hoef, de
Slotkapel en de Abdij in brand stak.
Zijn er dan alleen maar dieptepunten in de 16e eeuw? Gelukkig niet, want
het was wederom Lamoraal van Egmont die, enkele jaren voor zijn dood, de
opdracht gaf om de Egmondermeer in te polderen. Samen met Hendrik van
Brederode, als heer van Bergen verantwoordelijk voor de gelijktijdige inpol
dering van de Bergermeer, bedacht hij een slim stelsel van dijken, sloten en
molens, die tezamen de ondiepe meren tussen Egmond, Bergen en Alkmaar
zouden moeten omzetten in vruchtbaar land.
Geestgronden, 22 (2015), nr. 1
47
