Het oudste kapelletje, dat voor het hier verheelde op den Hoeve pleeg te
staen, wiert al voor het jaer 1229 gesticht door Willem, den I van dien naem,
heere van Egmont, en ten dien zeiven jare ingeweidt door heer Herman,
bisschop van Leöne, en Vikaris van den Utrechtschen bisschop, des daegs
voor den feestdagh van St. Denys, en dat ter eere van Godt Almaghtigh, der
allerheiligste maegt Maria, ende der heiligen Nikolaes en Katharina, maegt
en martelaresse.
De voorgemelde kapelle heeft heer Jan van Egmont, de tweede van dien
naem (Jan met de Bellen), omtrent den jare 1430 doen afbreken, en de hier
vertoonde en veel schoonder kapelle getimmert, kort daer aen daer binnen
een Kollegie van zes kanonniken opgericht, en het zelve met ryke inkomsten
begiftigt, zodat aldus deze kapelle in een Kollegiale kerk verandert wiert,
uitwyzens de bewoordinge van zekeren bevelbrief door den Abt Gerard
van Poelgeest gegeven den laesten maert des jaren 1465, aldaer luidende:
Ecclesia Collegiata S: Catharinae ante Castrum Egmundense op den Hoef
De bovengemelde stichtinge des kapittels binnen deeze kapelle zocht heer
Willem de IV, des begiftigers en Stichters, Jan des tweeden en Maria vanArkel,
jongste zoon, tezyner bate en vernederinge des Abts en monniken te gebruiken,
vindende hy de kanonniken zyner slotkerke zyns volkomen genegen. Hy stelde
zich dan in aller manieren tegens gezegde Geestelyken aen, wanneer zy de
Buur- of Parochie-kerk van Egmont binnen, by hun klooster gelegen, hunne
abdye verklaerden ingelyft te zyn door den paus Eugenius by zyne bulle,
gegeven te Florence in den jare 1442. Hy stookte den Deken en 't kapittel
op den Hoef zoo lange en verre tegens de kloosterbroederen van Egmont
op, dat zy eenen Johannes Odzerus (in de Egmondsche Jaerboeken Johan
Odzeri geheten) tot de Pastory van de gezeghde Buurkerke benoemden. De
Abt Gerrit van Poelgeest, steunende op de aengehaelde bulle van den Paus,
deet Johannes Odzerus in den ban en gaf zodanige scherpe bevelbrieven
tegens het voornoemde kapittel uit, dat het zelve wel haest byschikte, te meêr
na dien 'er reets eenige vonnissen van het Roomsche Hof tegens het zelve
kapittel uitgesproken waren: de zake in verschil wiert dan zodaniger wyze
bemiddelt, dat Odzerus, van den Ban ontslagen, door den Abt tot pastoor van
de kerke van Egmont op Zee, en een Egmonder monnik tot de pastory van
de Parochiekerk van Egmont Binnen aengestelt wert, staende het Kapittel
daer bij af van alle rechten die het zelve op de gemelde kerke voorgewent
hadde te hebben, blykende zulx uit den volgenden brief van den doenmaligen
Abt FA
80
Geestgronden, 19 (2012), nr. 2/3
