Monniken zelfs by voorkomende verschillen voor zich te recht en wilde hen
naer zyn goetdunken straffen, de Abt verboot zynen onderhorigen wel van
voordien Vierschaer te verschynen, maerheer Willem gebruikte gewelt, zodat
de Abt zyne klaghten tot den Paus bragt, die de zaek aen den Hollandschen
graef beval, welke dan, wyl hy, als opperste Advokaet der Abdye zynde, geen
rechter konde wezen, den ridder Diderik Boekei in den rechter stoel plaetste,
waer voor hy, na dat hy Graef nevens twee Hollandsche Edellieden alvorens
zyn recht bezworen hadde, de rechten der abdye verweerde en heer Willem
daer tegens antwoordde, komende voor uitsprake, dat niet heer Willem, maer
de graef van Hollant de wettige Advokaet der Abdye was, en, wyl deszelfs
voorouderen de abdye gesticht en begiftigt hadden, geenige Abt of Kapittel
buiten zyne kennisse en toestemminge ooit of ooit eenigen Advokaet zoude
mogen benoemen of aenstellen. Ingevolge van dat vonnis eischte de Graef
vervolgens vergoedinge der schade en verongelykingen, den Abt, Monniken en
Abdye aengedaen, maer heer Willem, hier toe weinigh kans ziende, verzocht
na zich lang met zyne vrinden beraden te hebben, dat de Graef middelaer
tusschen den Abt en hem geliefde te zyn. Graef Willem vonniste dieshalven
in den jare 1216, uitwyzens zynen bezegelden brief, ten overstaen van de
gravinne Aleidis en verscheide Edelen en Geestelyken, van dat heer Willem
van Egmont van zyn gewaent leenrecht, van 't Advokaetschap en eenige
andere goederen afstappen, maer gedurende zyn leven nochtans dezelve
uit enkelen gunst alleen bezitten en alle boetens beuren zoude. Na dode
van voorschreven Abt Lubbert van Ryswyk wiert Hendrik de eerste ten Abt
verkoren, by wien onze heer Willem ruim zoo veel toegevenheit vont op zyne
eischen als hy by zynen voorzaet tegenstant vernomen had. Niettegenstaende
het voorgemelde slotvonnis van den Hollandschen graef beleende deeze
abt hem in de maent december des jaren 1226 met het Advokaetschap der
Egmondsche kerke en met de andere goederen, welke hy van de Abdye bezat,
en dat wel zodaniger wyze, dat by gebrek van mannelyk oir alle 't zelve op
Willems dochter, en by gebrek van wettige dochters op zynen oudsten broeder
en verder op zyne naeste magen versterven zoude, maer deeze beleening by
een naderen brief van den zeiven Abt in november van den jare 1227 herhaelt
staende in de Egmonder Jaerboeken van Jan Gerbrandz van Leiden, doet
ons volkomentlyk geloven des gemelden schryvers en Bokkenbergs zeggen
pag. 38 Dynast. Egm. dat die beleeninge zonder de toestemminge van 't
Kapittel geschiedt is: 't blykt immers nergens dat de Hollandsche graef daer
in toegestemt zoude hebben, gelyk hy doen moest uitwyzens voorgemelden
graef Willems uitsprake van den jare 1216, hebbende de Abt en Prior ook
lichtelyk met behulp van weinige monniken eenen brief op den naem van het
Geestgronden, 19 (2012), nr. 2/3
75