Vier onderscheide Printtafereeltjes, hier nevens gevoegt en alle in den jare 1620
op de plaetze zelfs geschetst, geeven ons aenleidinge tot de beschryvinge van
Egmont op Zee of liever aen Zee, een berucht dorp, anderhalven myl van de stadt
Alkmaer en twee gelyke mylen van de stede Beverwyk in Noortkennemerlant,
een gedeelte van Noorthollant, op de hooge zantduinen tegens de Noortzee aen
gelegen tusschen de zeedorpen Wijk op Zee en Petten. Het zelve is van eene groote
uitgestrektheit en verdeelt in verscheide straten, als de Groote Noorderstraet,
de Kleine Noorder straet, de groote Heerestraet of Heerewegh, de Ooster straet
of Oosterbuurt, De Geldstraet, de Zuiderstraet en St Alberts straetje behalven
verscheide dwarssteegjes en ettelyke enkele en verstroit staende huizen, die
volgens het Quohier der Verpondinge na herstellinge (redres) in het jaer 1632
reets een getal van twee hondert en dertien uitmaekten en alzoo betaelden
tweehondert negen en zeventigh guldens, twee stuivers en acht penningen, zynde
dezelve sedert dien tyt aen den zeekant wel veel vermindert, maer landewaerts
wederom merkelyk vermeerdert. Een gemaklyk huis voor den Predikant, bequaem
Raethuis, Weeshuis en welgeschikte Schoole steken boven de andere gebouwen
uit, maer boven allen des dorps kerk en hooge vierkante toren, welkers stichtings
tyt geheel onbekent is gebleven doch haest zyn einde gehadt zoude hebben
door den schrikkelyken hoogen watervloet op Kersdagh, tusschen den 24 en 25
december van den jare 1717, des nachts om twee uuren, over de meeste landen,
gelegen aen de Noortzee, voorgevallen, die deezen toren aen den zeekant voor
een groot gedeelte ondergraven en uitgeholt heeft, nadat de huizen welke in ons
41 ste en 43 ste konstprintje voor den toren gezien worden, nevens de ringmuur
van 't kerkhof en de voorduinen weghgespoelt waren, zodat men niet anders dan
eene volkome nederstorting van dit gebouw by den eersten storm te verwachten
had, en gevolgt waer, had men niet tydelyk de nuttelyk uitgevonde Ryswerken
van Anthony Torek alhier in den jare 1718 op het strant van den Bakenduin af tot
bezuiden het dorp tegens over het St Alberts straetje tot had aengelegt. De hier
vertoont werdende kerk is omtrent den jare 1620 gebouwt op een derde gedeelte
der plaetze, daer een vorige grooter kerk gestaen heeft, beschouwende men alhier
verscheide brokken der zymuren, zoo van de kerke zelfs, als van het koor, nevens
een gedeelte van den rontom gestrekt hebbenden kerkhofs muur, staende in zekere
memorie van de maent Juny 16 in het Eerste Deel van Hollands Tiendrecht, door
den Rechtsgeleerden P. vander Schelling in deezen jare 1727 ten ongemeenen
nutte van zyne landgenoten en eigen lof vertoont en in 't licht gegeven) dat de
Visschers eenen stuiver hebbende getrokken van de gulden van allen visch, die
gevangen en afgeslagen was, het zelve eenige jaren herwaerts zoo veel ingebragt
had, dat daer om een nieuwe kerk getimmert was met een nieu Weeshuis, en
verscheide dorps lasten tot veele honderden guldens toe daer uit betaelt waren.
Geestgronden, 18 (2011), nr. 2/3
65
