Google books digitaliseert boeken waarop geen auteursrechten meer gelden en
maakt deze boeken zo beschikbaar voor iedereen. In een van die boeken uit 1732
vonden de schrijvers van dit artikel een beschrijving van Egmond aan Zee. Hier
onder vindt u een bewerking ervan. Een waarschuwing is hierbij op zijn plaats.
Het blijkt dat de beschrijving van Egmond aan Zee op een aantal plaatsen niet erg
nauwkeurig is. Er zou meer onderzoek nodig zijn om alle feiten te verifiëren.
Luc Lassche en Jesse van Dijl
HET DORP EGMONT OP ZEE
Inleiding
Stel je loopt door Egmond aan Zee in het jaar 1732. Het dorp was toen nog
klein, er waren nog maar enkele straatjes en nog maar 257 huisjes. Er zullen
toen niet meer dan zo'n 1200 Egmonders gewoond hebben. De vissersvloot
bestond uit 38 vissersschuiten (in het jaar 1750) waarop elk 5 mannen en één
jongen werkten. Volgens beschrijvingen uit later jaren Wandelingen door
Nederland met pen en potlood van Jacobus Craandijk, deel 1, 1875) stonk het
overal naar de vis en het visafval lag tussen de huizen. Je zou toch graag met
eigen ogen willen zien hoe het leven zich in en om de kleine vissershuisjes
afspeelde? Zou het 'derps' toen net zo geklonken hebben als we het nu nog
kennen? In het boek Kabinet van Nederlandsche en Kleefsche Oudheden uit
1727 vonden we een 'ooggetuige' beschrijving van Egmond aan Zee uit die
tijd. Behalve de, toen bekende, geschiedenis van Egmond aan Zee geeft dit
artikel ook een leuke inkijk in het dorp Egmont op Zee aan het begin van de
18-de eeuw. Wij willen hier in Geestgronden dit artikel afdrukken (in cursief)
tezamen met wat uitleg en toevoegingen om de leesbaarheid groter te maken.
We hebben daarvoor het oorspronkelijke artikel opgesplitst in een aantal
hoofdstukjes.
Een berucht dorp
In het eerste stukje refereert de schrijver naar vier tekeningen van Egmond
aan Zee uit 1620, die op dat moment al meer dan 100 jaar oud zijn. De vier
tekeningen laten alle de St. Agneskerk zien met een aantal omliggende huisjes
en boerderijen. Hoewel drie van de vier tekeningen de kerk vanaf vrijwel
dezelfde kant laat zien zijn er aanmerkelijke verschillen. De bebouwing rond
de kerk is op alle tekeningen verschillend. We beelden hier twee van de vier
tekeningen af. Alleen de bebouwing rond de kerk op afb. 19 vertoont enige
overeenkomst met de plattegrond uit die tijd. Misschien is er hier sprake van
62 Geestgronden, 18 (2011nr. 2/3
