allemaal voor vader en er werd goed verdiend. Jaren lang ging dat perfect
en nu stapte ik eruit. Nu moesten ze in Utrecht personeel aannemen en daar
hielden ze niet van." Veel meer wil hij er niet over kwijt, maar duidelijk is
wel dat dit nog altijd een gevoelige kwestie is voor de Pravisani's.
Dino en Marisa
Antonio heeft last van bronchitis en de dokter raadt hem aan om in de win
ter niet weer de kou op te zoeken in de Dolomieten. In 1963 verhuist de
De geschiedenis van de Italiaanse ijsbereiders
Verschillende verhalen doen de ronde over de oorsprong van het Italiaanse ijs. In
het Italiaanse Florence werd al heel lang geëxperimenteerd met een combinatie
van ijsschilfers en vruchtensap. Tot 1850 was waterijs en later roomijs uitslui
tend iets voor de elite. Het waren vooral Italiaanse immigranten die het ijs in
veel landen populair maakten doordat zij het vanuit hun karakteristieke ijskarret-
jes op straat gingen verkopen.
Afb. 9: Karakteristiek Italiaans ijskarretje
Eind 1800 kwamen er al Italianen naar Nederland, dikwijls uit de Dolomieten in
de buurt van Cortina d'Ampezzo. Zo zijn uit Vodo di Cadore o.a. mannen met
namen als Talamini, Belfi en Gregori vertrokken die in Nederland een ijsbedrijf
zijn begonnen. In de winter gingen ze dan weer terug naar hun familie en vaak
ronselden ze in hun dorpen weer anderen om bij ze te komen werken. Het waren
gastarbeiders nog voor het woord was uitgevonden. Over dit fenomeen heeft
professor Frank Bovenkerk samen met anderen twee boeken geschreven waarin
o.a. Lio en Gré Pravisani vertellen over hun ervaringen.
Italiaans ijs: de wonderlijke historie van Italiaanse ijsbereiders in Nederland,
uitgegeven in 1983 bij Boom in Meppel.
IJscomannen en schoorsteenvegersuitgegeven in 2004 bij Meulenhof in
Amsterdam
58
Geestgronden, 15 (2008), nr. 213
