Bedrijven, families, overheidsorganen; allen onderscheiden zich graag met een
wapen of vlag en willen zo hun identiteit benadrukken. Zo ook de gemeente
Bergen met haar nieuwe wapen dat onderdelen van de oude Bergense,
Egmondse en Schoorlse wapens in zich heeft. In dit artikel met name aandacht
voor de Egmondse geschiedenis.
Rob Leijen
HET ONTSTAAN VAN HET HUIDIGE GEMEENTEWAPEN EN EEN
STUKJE EGMONDSE VOORGESCHIEDENIS.
Om een goed begrip te krijgen van de herkomst, betekenis en kleuren van
familie- en gemeentewapens, ofwel heraldiek genoemd, volgt hieronder
een korte uitleg.
Heraldiek
Met heraldiek bedoelen wij alles wat met wapenkunst en wapenkunde te
maken heeft. De oorsprong van het voeren van een wapen ligt in de tweede
helft van de 12 eeuw, de tijd waarin ridders op het slagveld met fel gekleur
de wapenschilden zichzelf aan hun tegenpartij herkenbaar maakten.
Het begrip heraldiek is ontleend aan de heraut, een middeleeuwse hoffunc
tionaris die voor zijn vorst de aankondigingen deed van plechtige gebeurte
nissen zoals toernooien en feesten. Op het slagveld functioneerde hij als
een soort scheidsrechter. Aan de hand van de gevoerde wapenschilden kon
de heraut aan het einde van een conflict de gesneuvelden identificeren. De
heraut riep de winnaar uit en regelde de teraardebestelling van de gesneu
velden. De herauten creëerden een eigen jargon, blazoeneren genaamd, en
produceerden voor hun administratie prachtig geïllustreerde wapenboeken.
Het wapenschild wordt heden ten dage niet meer gedragen voor herkenning
op het slagveld, maar heeft zijn plek gevonden in de commercie van
bedrijfslogo's en de nostalgie van het familiewapen. Het voeren van een
wapen is voor een ieder toegestaan maar kent wel zo zijn eigen etiquette.
Zo is het aan derden niet toegestaan door de kroon verleende - en bij de
Hoge Raad van Adel geregistreerde - wapens van adellijke families en
openbare lichamen te voeren.
30
Geestgronden, 15 (2008), nr.
