de chirurgijns uit de behandeling van zweren en ontstekingen, het trekken
van tanden en kiezen, de verzorging van botbreuken en de genezing van
inwendige ziekten. Een chirurgijn genoot aanzien in een gemeenschap, hij
behoorde vaak tot de welgestelden van een dorp en maakte soms als schepen
deel uit van het dorpsbestuur of had een andere openbare functie. Of Jan
Swart een openbare functie heeft bekleed weten we niet, waarschijnlijk is dit
niet omdat hij katholiek was. Hierdoor kwam je in de door de gereformeer
den gedomineerde Republiek niet of nauwelijks in aanmerking voor een pub
liek ambt. Wel is het aannemelijk dat hij, gezien de aankopen die hij deed na
zijn veertigste, op latere leeftijd welgesteld was. Op basis van de boeken van
W.J. van den Berg en de stukken uit de archieven van het Regionaal Archief
in Alkmaar hebben we getracht het leven van Mr. Jan Swart enigszins te
reconstrueren en zijn belevenissen op een rijtje te zetten. Naast zijn beroep
als chirurgijn was Jan Swart ook actief als reder (vissersschepen die op har
ing visten onder de kust van Engeland) en als herbergier, dit laatste werd hij
door zijn aankopen van herbergen. Mr. Jan Swart was namelijk ook actief op
de onroerend goed markt wat blijkt uit de talrijke aan- en verkopen van
onroerend goed. Hierbij legde hij een opvallende voorkeur aan de dag voor
herbergen en taphuizen, een voorkeur die we ook terugvinden bij de latere
generaties Swart in Egmond-Binnen. Omdat dit artikel wel erg lang zou wor
den als we over alle belevenissen van Jan Swart zouden verhalen zullen we
ons beperken tot de aan- en verkopen van de herbergen en taphuizen en tot
zijn testament, wat hij samen met zijn vrouw liet opstellen door de notaris.
De aan- en verkopen
De reeks van aan- en verkopen begint op 1 mei 1698, als Jan Swart veertig
jaar is, met de aankoop van de herberg de Vergulde Valck met erf, paarden
stal en wagenhuis daarachter, in Egmond aan Zee. De herberg c.a. werd
aangekocht voor een bedrag van 3.215 gulden. Een voorwaarde bij de
verkoop was wel dat de koper (Jan Swart) gehouden was zijn bier te halen
uit de huysinge genaamd de EenhoornDeze Eenhoorn was van Cent
Jansz. De Jongh, oud burgemeester van Egmond aan Zee en voor de helft
eigenaar van het verkochte. De herberg lag aan de Voorstraat (afb. 6).
Waarschijnlijk om de concurrentie te beperken kocht Jan Swart nog geen
twee jaar later, op 22 maart 1700 het huis met erf en stalling genaamd het
Geestgronden, 13 (2006), nr. 4
