Afb. 5 Foto van cafe Swart uit het begin van de vorige eeuw (de mannen staan op
de zgn. beurs(fotograaf onbekend)
Jan Jansz. Swart
Maar nu eerst iets over Jan Jansz. Swart of Mr. Jan Swart. Hij werd in 1658
geboren en trouwde op 1 maart 1694 met de in Egmond aan Zee wonende
Annetje Jacobsdr. Visbeen. Zij kregen drie kinderen, Jan, Leuntje en Dirck.
In de archieven wordt Jan Jansz. Swart meestal aangeduid als Mr. Jan Swart,
chirurgijn. Hieruit blijkt dat zijn beroep chirurgijn was; deze chirurgijns wer
den namelijk in de 17e en 18e eeuw aangeduid met de titel Mr., terwijl de
aanduiding van hun beroep deel van hun naam uitmaakte. Wat was nu een
chirurgijn? De naam van hun beroep was afgeleid van een Portugees woord
en betekende barbier. Er was geen school met een opleiding voor chirurgijn.
De leerlingen traden in dienst van een meester chirurgijn, zij betaalden daar
leergeld voor, voerden onder gezag van de meester alle werkzaamheden uit
en leerden zo het vak. Vaak ging het ambacht over van vader op zoon, zo ook
bij de familie Swart waar ook zoon Dirck chirurgijn werd. Naast de werkza
amheden als scheren en het verzorgen van de baard bestond het ambacht van
nr. 4
Geestgronden, 13 (2006), nr. 4
111
