klaarde woning achter ons gelaten hebben opent het landschap zich en geeft
uitzicht op de duinen die in een halve cirkel in de verte liggen. Een gebied
dat door de zeewind geteisterd wordt, neemt ons op. We gaan de grens over
die de boeren van de vissers scheidt.
Egmond aan Zee
Egmond aan Zee melkt geen koeien en teelt geen tulpen. Men trouwt hier
niet met boeren. Andere lusten en lasten maken hier de dienst uit. Voor het
stropen van duinkonijntjes laten de Zee-Egmonders zich steeds weer
opsluiten. Maar is er een schip in nood dan komt hun oude zeemanstrots
tevoorschijn en begeven zij zich in gevaar. Zo voer ook in het licht van
schijnwerpers hun reddingsboot door de branding om de 'Kerkplein' en de
'Drenthe', die schipbreuk geleden hadden, te halen, terwijl mijn stiften in
het licht van een autolamp over het papier vlogen, om de dramatiek van het
gebeuren in de tekening vast te houden. Duizenden auto's uit heel
Nederland kwamen hier onlangs nog naartoe vanwege deze gebeurtenis.
Maar nu is de plek zo uitgestorven als altijd 's winters. De uitgestrekte
vlakte van de schuimende zee wordt bestormd door sneeuwwolken, die
zich gedeeltelijk aaneensluiten als een machtige muur, en gedeeltelijk
terugwijken voor de doorbrekende zonnestralen. De zee glanst op als een
sieraad in feestverlichting als de hemel zijn wolkenpoorten opent. Het
waait, zijn rollende golven lichten op in metallieke pracht, en worden ten
slotte als een huizenhoge, grijze massa op het strand gegooid, waarbij het
gele schuim in de duinen geslingerd wordt waar het aan de grijze halmen
van het helmgras blijft hangen.
In Egmond aan Zee woont een houtsnijder, die de redding van de matrozen
van de 'Drenthe' in een grote plaat hout heeft uitgesneden. Ik neem mijn
vriend mee naar een huisje dat een beetje afgelegen ligt. De begaafde man
was nog steeds bezig met het houtsnijwerk in de ongeveer tien centimeter
dikke plaat eikenhout. Hij is oud-katholiek, zijn sekte leeft vooral in
Egmond. Ze onderscheiden zich alleen maar van de andere katholieken
door het feit dat ze niets van het celibaat willen weten. Ze vertegenwoordi
gen de vorm van kerkleven die de katholieke kerk zou hebben aangenomen
als zij Luther als hervormer erkend zou hebben.
Heiligen en groepen die uit veel figuren bestonden liet hij uit het hout
tevoorschijn komen, net zo vormen-rijk als de beeldenmakers uit de
Middeleeuwen. Zijn geest was vruchtbaar genoeg, maar het ontbrak hem
aan de kracht van het scheppende vermogen die het innerlijke beeld trans-
84
Geestgronden, 12 (2005), nr. 2/3
