dene in de kerk staan tot de begrafenisplechtigheid. Er werden vroeger drie
avonden door met name familieleden bij de overledene gebeden. Men bad
dan een rozenkrans voor de zielenrust van de overledene. In sommige plaat
sen (bijvoorbeeld Volendam) is het nu nog de gewoonte dat alleen de fami
lie voor de begrafenis bij de kist samen een rozenkrans bidt.
Grafstenen met een uitgesproken persoonlijk karakter zal men zelden op
een moderne begraafplaats vinden. De oude rustplaatsen hebben ze vaak
nog wel. Voor arme mensen was het soms niet mogelijk een grafsteen te
plaatsen. Men liet dan een houten grafsteen maken of een houten kruis.
Abdijkerk
In het boek De abdij van Egmond in historisch/archeologisch perspectief
van E.H.P. Cordfunke las ik dat de Abdijkerk tot 1130 de grafkerk voor de
grafelijke familie in Egmond was. Hierna werd het klooster te Rijnsburg
gebouwd en werd men daar begraven. Dirk VI (+/- 1157) en Dirk VII
(1203) zijn in de Abdijkerk van Egmond begraven.
In de zgn. nieuwe Abdijkerk werden in tegenstelling tot in de eerste kerk
ook de abten begraven. Vooral in het zuidelijke gedeelte: de Maria Kapel in
de zuider-zij-absis. In de vorige eeuw is dit gedeelte van de kerk volledig
opgeruimd. In 1844 werd graf van een abt aangetroffen. De tweede Abdij
kerk werd niet meer als grafkerk voor de grafelijke familie gebruikt.
Rouwkleding
De rouwkleding heeft een geschiedenis van eeuwen achter zich. Het dragen
van rouwkleding was aan vaste regels onderworpen die zonder meer wer
den opgevolgd. Hoe deze regels zijn ontstaan, is moeilijk te achterhalen.
Men zou ze een ongeschreven wet kunnen noemen. Alles was geregeld, tot
het dragen van rouwsieraden toe en dit alles was weer afhankelijk van de
graad van verwantschap.
De oorspronkelijke rouwkleur in Europa was wit. De Germanen, de Romeinen
en de Egyptenaren, het gold voor iedereen... de kleur was wit. In 1498 nam
Anna van Bretagne na de dood van haar gemaal Karei VIII van Frankrijk,
zwart als rouwkleur aan. Deze sombere mode vond snel navolging. Daarvoor
rouwde de Franse koningin in bruin, de koning in purper en het volk in het
wit.
Geestgronden, II (2004), nr. 2/3
81