Legende
De informatie in deze paragraaf is voornamelijk ontleend aan kronieken,
die onderling soms strijdig zijn en door wetenschappers veelal als onbe
trouwbaar worden bestempeld. Ik heb ervoor gekozen de beschrijvingen uit
deze kronieken letterlijk over te nemen.
De heren van Egmont pretendeerden, zoals hierboven aangegeven, af te
stammen van de laatste Friese koning Radbodus II/I (t 792). Woutersz.
begint zijn kroniek dan ook met deze Radbodus. Hij was de jongere zoon
van Agillus II (f 730), koning van het Friese rijk2 en kleinzoon van koning
Radbout I (t 725), die zijn voet uit het doopvont teruggetrokken zou hebben
omdat men hem medegedeeld had dat hij als christen na zijn dood niet met
zijn in de hel verblijvende heidense voorvaderen verenigd zou worden.
Radbodus II/I werd door zijn vader Adgillus aangesteld als hertog van West
Frisiae en eerste heer van Egmont. Deze laatste titel zal naar mijn mening
graaf van Kennum geweest zijn. Egmond (toen nog Hallum/Arem genoemd)
was namelijk de hoofdplaats van Kennum. We mogen ervan uitgaan dat de
koning destijds zijn zoon niet verheven zal hebben tot heer van een gehucht.
In 730 erfde zijn oudere broer Gondobaldus de koningstitel (in leen van de
Frankische koning) van het Friese rijk. Toen Gondobaldus in 749 sneuvel
de, was hij kinderloos. Radbodus II/I volgde hem op als koning van het
Friese rijk tot 754. In dat jaar werd de Angelsaksische missionaris Bonifatius
te Dokkum werd vermoord. Radbodus, die hier kennelijk geen deel aan had,
wachtte de wraak van zijn leenheer echter niet af en vluchtte naar zijn fami
lie in Jutland. Fater verzoende hij zich met koning Pippijn (II) die hem de
koningstitel van het Friese rijk weer aanbood. Radbodus weigerde en trok
zich vervolgens terug te Egmond waar hij in 792 op hoge leeftijd overleed.
Hij werd bij zijn huis op het naar hem genoemde Radbodskerkhof begra
ven.
In 843 raakte zijn zoon Woibrant in conflict met Dirk van Aquitanië, een
neef van keizer Karei de Kale. Dirk was door de keizer namelijk aangesteld
als graaf van West Frisiae en Kennum. Woibrant beriep zich echter op oude
overeenkomsten met Karei Martel en Pippijn aangaande deze heerschappij.
Keizer Karei de Kale sloot hierop een verdrag ('zoen') waarbij Dirk wel
zijn titel mocht behouden maar Woibrant afgekocht moest worden met 6000
Franse kronen. Bovendien mocht Woibrant Egmond met de tien omliggende
dorpen behouden en werd Dirk verplicht om te Egmond een gedachteniska
pel te bouwen voor Roeland van Egmont, die ten gevolge van dit conflict
was gesneuveld.
42
Geestgronden, 10 (2003), nr. 2/3
