Rob Leijen en Piet Groen van de werkgroep 'Egmond en de Tweede Wereldoorlog'
beschrijven in het eerste deel over de 'Verkade-bunkers' in de duinen de voorge
schiedenis van de betonnen verdedigingswerken. Het opduiken van Duitse termino
logie is daarbij onvermijdelijk. (Red.)
R. Leijen en R Groen
DE VERKADE-BUNKERS IN DE VOSSENDAL 1
Een koekjesfabrikant in beton ten zuiden van Egmond aan Zee? Zo zou de
enigszins cryptische ondertitel van de artikelen over de zogenoemde
'Verkade-bunkers' kunnen luiden. Hoe is de naam van één van onze groot
ste nationale koekjesfabrikanten verbonden aan bunkers in Egmond aan
Zee uit de Tweede Wereldoorlog? Tijdens het onderzoek stuitte de werk
groep 'Egmond en de Tweede Wereldoorlog' op zoveel materiaal, dat het
noodzakelijk bleek het antwoord tot een vervolgartikel uit te stellen. We
doen eerst de voorgeschiedenis van de bewuste bunkers uit de doeken en
we gaan terug naar de Tweede Wereldoorlog.
Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers ons land binnen en na vijf dagen van
ongelijke strijd brak de bezettingsperiode aan. Die zou vijf lange jaren
duren. In de maanden mei en juni 1940 werd niet alleen Nederland bezet;
ook België, Luxemburg en Frankrijk werden overrompeld. De Duitsers
omsingelden in het Franse Duinkerken een Brits expeditieleger, dat werd
teruggejaagd naar Engeland. Het zuiden van Frankrijk is niet direct door de
Duitsers bezet, maar een Duitsgezinde regering (de zogenaamde Vichy-
regering) oefende daar onder Duitse controle de macht uit.
In het kielzog van de Duitse troepen, bezetten eenheden van de Duitse Kriegs-
marine de belangrijkste havens aan de West-Europese kusten. Gesterkt door
hun ervaringen en inzichten uit de Eerste Wereldoorlog (1914 - 1918)
begonnen de bezetters vrijwel direct met de inrichting en verdediging van
deze havens. Hiertoe werden onder andere zware kustbatterijen gebouwd.
Tegelijkertijd waren de Duitsers bezig met de volgende stap in hun plan
nen: de invasie van Engeland (codenaam Operatie Seelöwe). Hiertoe moes
ten zij eerst het luchtoverwicht boven het Verenigd Koninkrijk veroveren.
Dit mondde uit in de Battle of Britain, waarin Duitse Messerschmidts en
Engelse Spitfires elkaar hevig bevochten. Zoals bekend slaagden de
Geestgronden, 8 (2001), nr. 1
3
