steld. evenals het andere geschut. Op de zijkanten van de commandobrug
worden aan stuurboord en bakboord een opstelling van 6,5 mm Lewis
mitrailleurs aangebracht en zo menen we er klaar voor te zijn om samen
met onze machtige bondgenoten Amerika en Engeland de jap mores te
leren. Maar vergeet het maar, er gebeuren een massa trieste dingen voordat
de strijd ten einde zal zijn. Wij varen van hot naar her. Het ene ogenblik zit
je ergens en dan wordt er opeens op hoge snelheid naar een andere plek
gevaren om de overal aanwezige Japanse spionnen zand in de ogen te
strooien. Hoeveel torpedojagers hebben die Nederlanders eigenlijk? Onzin
natuurlijk, want ze wisten het precies.
Wij komen op een dag tegelijk in Soerabaja met twee Amerikaanse krui
sers, de Marblehead en de Houston5'. Dat zag er bemoedigend uit! Wij
mogen dan een halve dag of een nacht naar huis. maar vormen op 4
februari6' een eskader met de twee Amerikanen en we zullen in straat
Makassar een Japans transport met begeleiding aanvallen. Bij de Kangean
Archipel echter verschijnen bommenwerpers, dicht aaneengesloten, die een
bommenaanval op ons openen. Onze 7,5 cm anti-lucht71 komen in actie. Ik
ben daar bij om de tijdbuizen8' in te stellen. Terwijl de afstandswaamemer
roept "6800", stel ik een buis in op 5600 meter, deze wordt afgevuurd en
na enkele seconden zie ik die granaat ontploffen en de buitenste jap van de
groep (bommenwerpers)9' een tuimeling maken. Hij tracht zich te herstel
len, wat niet gelukt, inmiddels is hij honderden meters lager en de hufter
probeert bij ons aan boord te landen, hetgeen natuurlijk ons einde zou bete
kenen. Ik spring naar een der 12,7 mitrailleurs en geef een vuurstoot, waar
na de jap ter ere van zijn keizer op enkele honderden meters van ons af in
zee stort10' en onder de oppervlakte verdwijnt. Inmiddels is de Marblehead
door een bom op het achterdek getroffen, de daar aanwezige geschutstoren
is ontwricht en er zijn een twintigtal doden en ook gewonden. De Japanse
vliegtuigen zijn doorgevlogen naar Soerabaja en hebben daar het eerste
bombardement uitgevoerd, waarbij in de stad enige dodelijke slachtoffers
zijn gevallen en ook de vlieghaven Moro Krembongan het moest ontgel
den. De Marblehead is naar Tjilatjap gestrompeld om daar te dokken en
onze tocht naar Straat Makassar werd afgelast.
Op 2 februari neem ik afscheid. "Voor veertien dagen", was bekendge
maakt. Wij zouden een Australisch troepentransportschip ergens opvangen
en naar Singapore begeleiden. Nou die veertien dagen zijn vier jaren
geworden. Op 15 februari, een zondag1", varen we met alle beschikbare
schepen, ook Engelse en Australische, door de Gasparstraat, tussen Banka
nr. 2/3
Geestgronden, 7 (2000), nr. 2/3
47
