In maart 1999 werd het orgel in de Nederlandse Hervormde Kerk in Egmond-
Binnen na een grondige restauratie opnieuw in gebruik genomen. Ter gelegen
heid daarvan werd het boekje Het kabinetorgel in Egmond-Binnen, geschreven
door Aart van Beek (over het orgel) en Ben Hummel (over de geschiedenis), uit
gegeven door de Samen op Weg-Gemeente Egmond. (Daar is het ook te verkrij
gen.) Onderstaand artikel is een enigszins bewerkte en aangevulde versie van het
historische gedeelte van dat boekje. (Red.)
B. Hummel
HET OUDSTE ORGEL VAN DE EGMONDEN"
In de hervormde kerk van Egmond-Binnen bevindt zich het oudste orgel in
de Egmonden: het door Joannes Petrus Hilgers in 1762 gebouwde kabinet
orgel. Van Hilgers' activiteiten als orgelmaker is tot op heden weinig
bekend. Het orgel in Egmond-Binnen is van een bijzondere kwaliteit, zo
wel muzikaal als ambachtelijk. Het is een zeer fraai voorbeeld van de
Amsterdamse huisorgelbouw van omstreeks 1760.''
Meer dan honderd jaar nadat het gebouwd was heeft het orgel in een kerk
in Egmond een plaats gekregen. Onbekend is gebleven wie de opdrachtge
ver was en hoe het tenslotte in het dorp Egmond is terechtgekomen. In het
navolgende komen vragen aan de orde als: hoe vond het orgel zijn weg
naar de kerk, hoe werd het gewaardeerd en hoe doorstond het de stormen
van de tijd? Het verhaal loopt tot aan de restauratie door Flentrop-
Orgelbouw in Zaanstad in 1997-1999.
De behoefte aan een orgel in de Slotkapel en de aanschaf ervan
De hervormde gemeente Egmond aan de Hoef/Egmond-Binnen beschikte
sedert 1837 weer over twee kerken. In Egmond-Binnen kwam in dat jaar de
kerk aan het eind van de Abdijlaan gereed (nadat het koor van de voormali
ge Buurkerk van de Abdij als kerkgebouw onbruikbaar was geworden), in
Egmond aan den Hoef was de Slotkapel al twee eeuwen de ontmoetings
plaats voor de gemeente. Geen van beide kerken had een orgel. De ge
meentezang werd geleid door een voorzanger.'"
In de jaren zestig van de negentiende eeuw komt voor het eerst de behoefte
aan een orgel in de Slotkapel tot uiting. Enige gemeenteleden wijzen op de
wenselijkheid van een orgel, en op 16 januari 1862 besluit het college van
kerkvoogden en notabelen tot het instellen van een commissie die de stem
ming onder de gemeenteleden gaat peilen en moet proberen de benodigde
Geestgronden. 6 1999). nr. 4
99